کاوشی بر فهم ابعاد اقتدار معلمی در کلاس درس دانشگاهی؛ با رویکرد آمیخته (مورد مطالعه: دانشگاه فرهنگیان)

هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد اقتدار معلم در کلاس درس دانشگاهی و ترسیم مدلی توسعه یافته از مفهوم اقتدار معلم در کلاس درس بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع راهبرد اکتشافی متوالی است. در مرحله کیفی از روش تحلیل محتوا و در مرحله کمی از پژوهش «پیمایشی- توصیفی» استفاده شده است. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر در مرحله کیفی ۱۲ نفر از استادان باتجربه که بیش از ۱۰ سال سابقه کار و از نظر دانشجومعلمان سرآمد تشخیص داده شدند، به صورت هدفمند برای مصاحبه عمیق انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از کدگذاری استفاده شد. در نتیجه، ۷۲ مفهوم، ۱۸ مقوله محوری و ۶ مقوله اصلی را احصا شد که عبارت اند از قدرت نهادی، قدرت عاطفی، قدرت شناختی، پویایی محیط، شوق یادگیری و تاثیر مولد. بر اساس داده های به دست آمده از بخش کیفی، پرسشنامه ای ساخته شد و بین ۲۸۵ نفر دانشجومعلم (۲۱۵ مرد و ۷۰ زن) که به روش تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شده بودند، توزیع و جمع آوری شد، سپس، داده­ها با نرم­افزارهای SPSS۲۲ و Lisrel۸.۵۴ تحلیل شدند. نتایج مرحله کمی نیز نشان داد اقتدار معلمان (نهادی، شناختی و عاطفی) در کلاس درس تاثیر مولد بر دانشجومعلمان دارد. همچنین، اقتدار معلمان در کلاس درس از طریق پویایی در موقعیت یادگیری و شوق و ذوق یادگیری تاثیر مولد بر دانشجومعلمان داشته است. در نتیجه، مدل ترسیم شده بر اساس شاخص های معادلات ساختاری از برازش نسبتا خوبی برخوردار بوده است.

Keywords:

اقتدار معلم , پویایی محیط , تاثیر مولد , شوق یادگیری , کلاس درس