کیفیت سیلاب شهری و رسوبات حاوی فلزات سنگین در حوضچه تزریق شهر شیراز و بررسی عملکرد مواد جاذب برای کاهش آلودگی

فلزات سنگین یکی از مهم ترین آلودگی های محیط زیست محسوب می شوند و به صورت محلول و جذب شده به مواد معلق در سیلاب های شهری و حوضچه های تزریق سیلاب شهری وجود دارند. در این مقاله به بررسی فلزات سنگین در سیلاب و رسوبات حوضچه تزریق سیلاب در شهر شیراز پرداخته شده است. نتایج این تحقیق مبین آلودگی های مختلف سیلاب شهری از جمله فلزات سنگین است که به صورت محلول غلظت پایینی دارند و بیشتر آنها به موادمعلق جذب می شوند و انتقال می یابند. بر اساس نتایج، فلز آهن بین ۹۵تا۱۰۰، فلز مس بین ۹۱تا۱۰۰، فلز روی بین ۷۹تا۱۰۰ و منگنز بین ۴۷تا۱۰۰ درصد جذب مواد معلق سیلاب شده اند. فلزات سنگین روی، آهن و مس در رسوبات کف حوضچه نیز وجود داشته که وجود آنها در لایه های پایین تر نشان دهنده آن است که این فلزات به سمت لایه های زیرین حرکت کرده اند و این در حالی است که قدرت جذب لایه های بالایی هنوز وجود دارد. برای کاهش آلودگی سیلاب، آزمایش های مختلف جذب به صورت ناپیوسته در مقیاس آزمایشگاهی بر روی مواد جاذب ارزانقیمت مثل انواع خاک اره، خاکستر و ماسه انجام شده است. فلز روی به علت داشتن بیشترین حرکت در خاک انتخاب وpH بهینه برای حداکثر جذب آن به دست آمد. حذف کل موادمحلول با خاک اره نشان می دهد که حداکثر جذب, مربوط به ۲۰ گرم بر لیتر ماده جاذب و به میزان ۳۹ درصد است همچنین حداکثر حذف موادمعلق نیز ۸۰ درصد و مربوط به ۱۰ گرم در لیتر خاک اره است. بنابراین برای حفظ منابع آبهای زیرزمینی در زیر حوضچه های تزریق و رسیدن به خواسته ها و اهداف مدیریت کیفیت آب, می توان سیستم های جذب آلودگی را با مواد جاذب ارزانقیمت قبل از حوضچه ها و با استفاده از اطلاعات کیفیت سیلاب منطقه ای, طراحی کرد.

Keywords:

احیا , تصفیه , جذب , خاک اره , سیلاب شهری , شیراز , شستشوی اولیه , فلزات سنگین