تاثیر بازی درمانی شناختی رفتاری و تلفیق آن با آموزش مدیریت والدین بر علائم نارسایی توجه-بیش فعالی کودکان بیش فعال ۱۱-۷ سال: یک مطالعه نیمه آزمایشی

چکیده زمینه و هدف: اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی یکی از شایع‎ترین اختلالات روان‎پزشکی دوران کودکی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسه تاثیر بازی درمانی شناختی رفتاری و تلفیق آن با آموزش مدیریت والدین بر علائم نارسایی توجه-بیش فعالی کودکان ۱۱-۷ سال انجام شد. مواد و روش‎ها: طرح مطالعه، نیمه‎آزمایشی به شکل پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش، شامل کودکان دارای اختلال نارسایی توجه-بیش‎فعالی ۱۱-۷ سال شهر کرمانشاه در سال ۱۳۹۸ بودند که ۴۸ نفر از آن‎ها به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب و در گروه‎های آزمایش ۱ و ۲ و گروه گواه به تعداد مساوی جایگزین شدند. در گروه آزمایش ۱ بازی درمانی شناختی رفتاری (۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه‎ای) و درگروه آزمایش ۲ بازی درمانی شناختی رفتاری و آموزش مدیریت والدین (۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه‎ای) اجرا شد. گروه گواه (گروه ۳) تحت مداخله قرار نگرفت. اطلاعات از طریق تکمیل پرسش نامه تشخیص علائم نارسایی توجه-بیش فعالی Swanson قبل از مداخله و بعد از آن جمع‎آوری شد. داده­ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: پس از مداخله‎ها، بین نمرات میانگین شدت علائم نارسایی توجه-بیش فعالی در گروه آزمایش ۱ (۸۶/۱±۲۴/۳۴) و گروه گواه (۲۳/۳±۸۰/۳۷) و هم چنین گروه آزمایش ۲ (۰۷/۲±۱۸/۳۱) و گروه گواه (۲۳/۳±۸۰/۳۷) تفاوت معنی دار مشاهده شد (۰۰۱/۰P<). هم چنین بین مقدار تاثیر دو مداخله بازی ‎درمانی شناختی رفتاری و تلفیق بازی ‎درمانی شناختی رفتاری و آموزش مدیریت والدین تفاوت معنی‎دار دیده شد (۰۵/۰P<). در مقایسه میانگین دو رویکرد، مداخله تلفیقی موثرتر بود. نتیجه گیری: به نظر می‎رسد تلفیق بازی درمانی و آموزش مدیریت والدین در کاهش علائم نارسایی توجه-بیش فعالی موثر باشد. واژه‎های کلیدی: بازی درمانی شناختی رفتاری، آموزش مدیریت والدین، اختلال نارسایی توجه-بیش‎فعالی

Keywords:

Cognitive-behavioral play therapy (CBPT) , Parent management training (PMT) , Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) , بازی درمانی شناختی رفتاری , آموزش مدیریت والدین , اختلال نارسایی توجه-بیش‎فعالی