مدل سازی شیوع بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در استان گیلان با مدل های داده کاوی و سیستم اطلاعات مکانی در سال ۱۳۹۵: یک مطالعه اکولوژیک

چکیده زمینه و هدف: ابتلاء پرندگان به بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان (Highly Pathogenic Avian Influenza) و از بین رفتن آن ها خسارات سنگینی به صنعت دام و طیور و بهداشت عمومی کشور تحمیل می کند. امروزه با توجه به حجم و تنوع داده ها، ضرورت استفاده از فناوری­های مکان محور و علوم داده کاوی ضروری به نظر می رسد. هدف این تحقیق مدل سازی شیوع بیماری آنفلوانزا فوق حاد پرندگان به کمک قابلیت های تحلیل مکانی می باشد. مواد و روش ها: در پژوهش حاضر که به صورت تحلیلی-اکولوژیکی است، سال ۱۳۹۵ با میزان بالای شیوع این بیماری به عنوان سال تهیه متغیرهای ۱۷گانه (اقلیمی، محیطی و انسان ساخت) و ایجاد لایه های مکانی، در استان گیلان انتخاب گردید. با استفاده از تلفیق تحلیل رگرسیونی تقویت شده (Boosted Regression Trees; BRT) و رگرسیون وزن دار جغرافیایی، وزن­های این متغیرها محاسبه و مدل شیوع بیماری تهیه و توسط منحنی عملیاتی دریافت کننده (Receiver Operating Characteristic; ROC) اعتبار آن مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: متغیرهای تالاب، بازار فروش مرغ زنده و استخرها بیش ترین وزن­ را در تحلیل BRT به ترتیب ۹۱/۱۸، ۵۹/۱۵، ۸/۱۲ به خود اختصاص دادند. هم­چنین، از نظر زمانی ماه بهمن بیش ترین میزان شیوع را در بین ۳ ماه سرد سال داشته است. نتیجه گیری: این بیماری در نواحی اطراف تالاب ها و استخرها، نزدیکی بازارهای فروش مرغ زنده مشاهده شده است. بنابراین اداره کل دام­پزشکی به عنوان نهاد نظارتی و سیاست گذار و تولیدکنندگان و فروشندگان مرغ به عنوان عوامل اجرایی می توانند نقش بسیار مهمی در پایش، کنترل و جلوگیری از شیوع این بیماری ایفاء نمایند. واژه­های کلیدی: آنفلوانزای پرندگان، تحلیل مکانی، رگرسیون تقویت شده، رگرسیون وزن دار جغرافیایی

Keywords:

Avian influenza , Spatial analysis , Boosted regression , Geographically weighted regression   , آنفلوانزای پرندگان , تحلیل مکانی , رگرسیون تقویت شده , رگرسیون وزن دار جغرافیایی