تاثیر مدیریت های مختلف خاک ورزی بر شکل های معدنی فسفر خاک

خاک­ورزی می­تواند به­طور قابل­توجهی باروری و پایداری سیستم­های نوین کشاورزی را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین طبیعت شیمیایی فسفر خاک می­تواند تحت تاثیر عملیات خاک­ورزی قرار گیرد. هدف از این تحقیق، بررسی اثر خاک ورزی های مختلف بر شکل های معدنی فسفر خاک (فسفر لبایل، فسفر نسبتا لبایل، فسفر غیر لبایل و فسفر باقی مانده) با استفاده از روش عصاره گیری دنباله ای بوومن و کول (۱۹۷۸) بود. بدین منظور نمونه برداری خاک به­صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی از چهار روش خاک ورزی مختلف (مرسوم، بستر برآمده، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی) از عمق­های ۸-۰ و ۱۶-۸ سانتی متری در ۵ تکرار صورت گرفت. نتایج نشان داد که مقدار فسفر معدنی کل و نیز شکل های مختلف فسفر معدنی به جز فسفر معدنی غیرلبایل در اثر خاک ورزی تغییرات معنی داری داشت. تغییر خاک ورزی از مرسوم به خاک ورزی های حفاظتی موجب افزایش معنی دار فسفر معدنی در شکل های لبایل، نسبتا لبایل و باقی مانده شد. بیش ترین تغییرات را فسفر معدنی لبایل از خود نشان داد، به گونه ای که میزان این شکل از فسفر از ۵۱/۹ میلی گرم بر کیلوگرم در خاک ورزی مرسوم به ۳۷/۲۱ میلی گرم بر کیلوگرم در کم خاک ورزی تغییر یافت که نشانگر افزایش حدودا ۲ برابری بود. تیمار بی خاک ورزی با ۶۷۸ میلی گرم بر کیلوگرم بالاترین و خاک ورزی مرسوم با ۵۸۰ میلی گرم بر کیلوگرم کم ترین مقدار فسفر نسبتا لبایل را داشت. بیشترین و کمترین فسفر معدنی کل به­ترتیب با مقادیر ۹۵/۵۲۲ و ۹۸/۴۴۱ میلی گرم بر کیلوگرم در بی خاک ورزی و خاک­ورزی مرسوم مشاهده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تغییر خاک ورزی مرسوم به روش های خاک ورزی حفاظتی اثر قابل توجهی بر مقدار ذخایر فسفر خاک دارد.

Keywords:

خاک ورزی حفاظتی , خاک ورزی مرسوم , جزءبندی فسفر , عصاره گیری دنباله ای , فسفر معدنی