تاثیر جدایه های مختلف باکتری آزوسپریلوم بر عملکرد و جذب عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم توسط کلزا

باکتری جنس Azospirillum از باکتری­های تثبیت کننده نیتروژن و محرک رشد گیاه می­باشد که در ریزوسفر و فضای بین سلولی ریشه غلات و سایر گیاهان مشاهده شده است. در این مطالعه اثر تعدادی از جدایه­های بومی روی برخی از پارامترهای رشدی و جذب عناصر بررسی گردید. در این تحقیق از ۳۸ نمونه خاک و ریشه گیاه کلزا از مناطق مختلف استان گلستان، ۵۸ جدایه Azospirillum جداسازی و ضمن مقایسه ویژگی­های محرک رشد، ۴ جدایه برتر انتخاب شدند. اثر تلقیح جدایه­های برتر بر روی گیاه کلزا (رقم هایولا ۴۰۱) در شرایط اتاقک رشد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی به صورت فاکتوریل دو عاملی شامل باکتری (۴ جدایه Azospirillum) و سطح کود (۱۰۰ و ۵۰ درصد توصیه شده براساس آزمون خاک) با سه تکرار و دو مرحله برداشت اجرا گردید. تلقیح ۴ جدایه Azospirillum بر روی برخی از پارامترهای رشدی گیاه کلزا نشان داد که تیمارهای باکتری در برداشت اول باعث افزایش معنی­دار بر روی وزن خشک اندام هوایی، میزان جذب پتاسیم و نیتروژن اندام هوایی در مقایسه با شاهد شد. ولی در برداشت دوم بر روی هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنی­دار نبود. بیشترین میزان پتاسیم و نیتروژن جذب شده و نیز بیشترین میزان وزن خشک اندام هوایی در برداشت اول در گیاه تلقیح شده با جدایه مولد هورمون اکسین به ترتیب با مقادیر ۰۱/۳۴، ۴۳/۳۱ و ۶۲۷/۰ مشاهده شد. همچنین اثر تیمارهای کود در برداشت اول بر میزان جذب عناصر و وزن خشک اندام هوایی و در برداشت دوم بر وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، میزان جذب پتاسیم و نیتروژن اندام هوایی معنی­دار گردید. بالاترین میزان جذب عناصر غذایی، وزن خشک اندام هوایی و ریشه در هر دو برداشت در سطح کودی ۱۰۰ درصد مشاهده شد.   amily:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:"Times New Roman"'>نتایج این تحقیق نشان داد که ضریب دبی سرریز جانبی کنگره­ای ذوزنقه­ای در مقایسه با سرریزهای جانبی معمولی حدودا ۳۰-۱۵ درصد افزایش داشته است. همچنین ضریب دبی با افزایش عدد فرود و زاویه جانبی سرریز کاهش و با افزایش طول بازشدگی و ارتفاع سرریز افزایش می­یابد. در محدوده آزمایش­های انجام شده زاویه ۳۰ درجه بیشترین ضریب دبی را بدست می­دهد که ۵/۱ برابر زوایای دیگر می­باشد.   FA'>مشاهده گردیدند، در حالی­که بیشترین جرم مخصوص ظاهری (۲۵۹/۱ گرم بر سانتی­متر مکعب) و کمترین مقادیر درصد رطوبت وزنی خاک ۹۶/۲۰ و ۱۳/۱۸ به ترتیب در مراحل فوق به تیمار  T۱تعلق داشت.

Keywords:

آزوسپریلوم , جذب عناصر , عملکرد , کلزا