مقایسه و تحلیل گسترش نمکزارهای شمال غربی دریاچه ی ارومیه با استفاده از داده های میدانی، تصاویر ماهواره ای و رخساره های ژئومورفیک منطقه

چکیده دریاچه­ی­ ارومیه در شمال غرب ایران طی دهه­ های اخیر با یک خشکی تدریجی مواجه شده است. این مسئله باعث افزایش سطح زمین­ های شوره ­زار و به تبع آن مشکلات اجتماعی-محیط زیستی فراوانی شده است. پایش مناطق ساحلی و استخراج تغییرات این مناطق در فاصله­ های زمانی مختلف دارای اهمیت زیادی است؛ زیرا ماهیت خطوط ساحلی دینامیکی است و مدیریت چنین محیط­ های بوم­ شناختی حساسی، به کسب اطلاعات دقیق در فاصله­ های زمانی مختلف نیاز دارد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی گسترش نمکزارهای شمال غربی دریاچه­ ی ارومیه با استفاده از داده­ های میدانی، تصاویر ماهواره­ای لندست (MSS, TM, ETM+, OLI) و رخساره­ های ژئومورفیک منطقه است. برای انجام این تحقیق، نمونه­ هایی از رسوب دریاچه­ به صورت سطحی (عمق ۰ تا ۱۵ سانتی متر) در ترانسکت­ های مختلف از یک محدوده­ ی مشخص در شمال غربی دریاچه برداشت شد. در مرحله­ ی بعد با استفاده از تصاویر ماهواره ای و پیمایش میدانی، میزان شوری، گسترش نمکزارها و رخساره های ژئومورفیک استخراج گردید. در نهایت نتایج داده های میدانی و آزمایشگاهی، تصاویر ماهواره­ای و همچنین رخساره­ های ژئومورفیک مقایسه و اعتبارسنجی شد. نتایج نشان داد مساحت سطح آب دریاچه بسیار کاهش یافته و در مقابل نمکزارها در سطح وسیعی گسترش یافته­ اند و مناطقی که دارای تراکم نمک بالاتری می­باشند با خطوط نمکزار به دست آمده از تصاویر ماهواره­ای و رخساره های ژئومورفیک مطابقت می­کنند. بر اساس نقشه ی رخساره ها، محدوده ی مورد مطالعه دارای ۱۲ رخساره است که زمین های شوره زار با مساحت ۱۷۲۴ هکتار، از نظر وسعت در بین رخساره های محدوده، سومین رخساره می باشند؛ منطقه برداشت با مساحت ۲۶۴۱ هکتار و پهنه ­های ماسه ای به مساحت ۱۴ هکتار، به ترتیب دارای بیشترین و کمترین وسعت رخنمون رخساره در منطقه مورد بررسی می باشند.

Keywords:

کلمات کلیدی: شوری خاک , رخساره های ژئومورفیک , تصاویر ماهواره ای لندست , همبستگی , دریاچه ی ارومیه