بررسی و تحلیل درون مایه های اشعار رضوی شاعران معاصر عرب

ادبیات متعهد یا «الادب الملتزم» همواره مورد توجه شاعران معاصر عرب بوده است. یکی از موضوعاتی که شاعران معاصر عرب در اشعار خود به آن پرداخته اند اشعار رضوی است. شاعران روحانی معاصر عرب اهل بیت(ع)، خود را به بیان حقایق و نشر فضایل این خاندان پاک موظف می دانند و در ایفای این رسالت، نهایت توان خود را به کار بسته اند و با معرفی نقش پیشوایی و طلایه دارانه امام رضا(ع) در میان مردم و  بیان مظلومیت و ستمی که بر ایشان رفته بود، بهترین استفاده ها را از هنر شعر برده اند. درون مایه های اشعار رضوی این شاعران به دو قسمت مدایح و مرثیه ها تقسیم می شود. مدایح رضوی مدایحی صادقانه و برآمده از عواطف و به دور از تکسب است و به موضوعاتی مانند جنبه های معنوی امام رضا(ع)، توسل و موضوع زیارت می پردازد و از پرداختن به توصیفات ظاهری امام رضا(ع) در این اشعار اجتناب شده و همچنین مرثیه های آنان نیز اشعاری بدون تکلف است. در مرثیه ها نیز موضوعاتی مانند چگونگی شهادت آن حضرت و بیان خیانت های مامون و غربت امام رضا(ع) توجه شاعران را به خود جلب کرده است. شاعران معاصر عرب برای بیان این اغراض از عناصر طبیعی همچون ستارگان، خورشید، دریا و صور بلاغی همچون تشبیه و استعاره و تضاد بهره می برند؛ همچنین از حوادث و رویدادهای تاریخی کمک می گیرند. از ویژگی های مهم اشعار رضوی اقتباس از آیات قرآن کریم و روایات است و این که مدایح و مراثی این شاعران برخلاف دیگر شاعران به دور از نسیب و غزل است.

Keywords:

امام رضا(ع) , ادبیات متعهد , شعر معاصر عرب , شعر رضوی , مدح و رثا