گسترش فضایی شهر پرند با توجه به محدودیت منابع آب تا افق ۲۰۳۲: لزوم توجه دو سویه به برنامه ریزی فضایی و مدیریت منابع آب شهری

در کنار عوامل طبیعی، یکی از علل، اصلی تشدید بحران آب شرب در جهان رشد شهرنشینی و به تبع آن افزایش جمعیت در بسیاری از مناطق شهری است. شهر جدید پرند در استان تهران نیز از جهت مزبور با بحران روبروست؛ با این وجود به طور روزافزون رشد جمعیت و ساخت و سازها در این شهر رخ می دهد. در این راستا نوع توسعه فضای مسکونی شهر تاثیر بسزایی در مدیریت مصرف منابع آب شرب این شهر داشته که خود بر توسعه پایدار آن موثر است. روش های کنونی محاسبه آب شرب شهرها برای آینده بیشتر مبتنی بر سناریوهای رشد جمعیت و با تمرکز بر تحلیل نرخ های رشد جمعیت بدون توجه به ظرفیت توسعه کالبدی جمعیت می باشند. پژوهش حاضر با استفاده از پیش بینی گسترش کالبدی به کمک مدلساز تغییرات زمین (Land Change Modeler) ابتدا به شبیه سازی توسعه کالبدی شهر پرند بر اساس یک الگوی رایج و مورد توجه در توسعه شهری مبتنی بر ویلاسازی تا افق ۲۰۳۲ پرداخته و میزان آب شرب مورد نیاز شهر پرند طبق الگوی مزبور را برآورد می نماید. بنابراین، سناریو اول، که پراکنده رویی نام دارد، به پیش بینی نیاز آب با تکیه بر گسترش فضایی و درنظر گرفتن رشد طبیعی جمعیت تا سال ۲۰۳۲ پرداخته است؛ سناریو دوم که متداول ترین نوع در اتخاذ تصمیمات و برنامه های شهری است، سناریو رشد دورنزای روندی جمعیت تا افق ۲۰۳۲ است. نتایج بدست آمده حاکی از تفاوت معنی دار بین محاسبه میزان مصرف آب شرب شهر پرند بر اساس رویکرد گسترش فضایی به شکل پراکنده رویی با نیاز آبی حدود چهل و سه میلیون متر مکعب در سال ۲۰۳۲ و سناریو رشد دورنزای روندی جمعیت با نیاز آبی حدود سی و سه میلیون متر مکعب در سال ۲۰۳۲ است. در وهله دوم سبکی از نیازسنجی و پیش بینی شهری را با توجه به رشد طبیعی جمعیت و هم گسترش فضایی شهر به شکل توامان به برنامه ریزان نشان می دهد. بدین ترتیب برای جلوگیری از وقوع بحران آب و حرکت به سمت توسعه پایدار شهری، مقاله پیش رو اهمیت توجه به برنامه ریزی فضایی برای توسعه شهرها با توجه به محدودیت منابع آب را قویا توصیه می نماید.

Keywords:

بحران آب , توسعه فضایی , شهر جدید پرند , گسترش کالبدی , شبیه ساز LCM