ارتباط ویژگی های روانشناختی و شخصیتی با عوامل رفتاری مصرف کنندگان

مقدمه: مصرف­ کنندگان نقش حیاتی در سیستم اقتصادی یک ملت ایفا می­ کنند؛ زیرا در غیاب تقاضای موثری که از آن ها نشات می­ گیرد، اقتصاد عملا فرو می ­ریزد. هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط ویژگی­ های روانشناختی و شخصیتی با عوامل رفتاری مصرف کنندگان بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش مصرف کنندگان باشگاه های ورزشی سطح شهر تهران در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بودند. با توجه به نامحدود بودن جامعه تحقیق و براساس جدول مورگان، ۳۵۶ نفر به روش خوشه ای تصادفی به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه استاندارد ویژگی شخصیتی کاستا و مک­ کری (۱۹۹۲)، رفتار مصرف کننده ژو (۲۰۰۹) و پرسشنامه محقق ساخته ویژگی های روانشناختی بودند. جهت تجزیه وتحلیل داده ­ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون با استفاده از نرم ­افزار SPSS و Amos نسخه ۲۳ استفاده شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد مدل ارتباطی ویژگی­ های روانشناختی و شخصیتی با عوامل رفتاری مصرف کنندگان دارای برازش مطلوبی است. همچنین مطابق با نتایج آزمون همبستگی، بین شاخص های ویژگی شخصیتی (برون­گرایی، انعطاف­ پذیری، سازگاری و وظیفه­ شناسی) و شاخص های ویژگی های روانشناختی (ادراک، انگیزش، یادگیری، نگرش، سلامت، روان و هوش شناختی) با عوامل رفتاری مصرف کنندگان ارتباط مثبت (۰/۰۵≥P) و بین روان نژندی با عوامل رفتاری مصرف کنندگان (۰/۰۰۱=P و ۰/۵۸۶-=rho)، ارتباط منفی معناداری وجود دارد. نتیجه­ گیری: نتایج نشان داد ویژگی شخصیتی و روانشناختی بر روی رفتار مصرف کنندگان تاثیر معنی داری دارد. از این رو به نظر می رسد که بایستی متغیرهای روانشناختی و شخصیتی مرتبط با رفتار مصرف کنندگان مورد توجه قرار گیرد.

Keywords:

Psychological traits , Personality traits , Consumer behavior , ویژگی­ های روانشناختی , ویژگی شخصیتی , رفتار مصرف­ کننده