مقایسه ای دیدگاه موسوی خمینی و ابوالحسن ماوردی

قوام نظام حکومت اسلامی، به فلسفه سیاسی و فقه حکومتی آن وابسته است. فلسفه سیاسی توجیه کننده حقانیت نظام سیاسی آن است. از این رو هر کدام از نظام های حکومتی، چه فقه خلافت از دیدگاه اهل سنت و چه فقه امامت از نگاه شیعه، می کوشد اساس حکومتش را، که در فقه سیاس اش ریشه دارد، برای مردمش تبیین کند. بنابراین، در هر جامعه ای متفکران سیاسی می کوشند مسائل و مشکلات سیاسی اسلام را بر مبنا و چارچوب فلسفه سیاسی و ریشه های فقه حکومتی خود پاسخ گویند. از این رو هر حکومتی مشروعیتش را بر پایه فلسفه سیاسی خاصی توجیه می کند. نظریه ماوردی درباره حاکمیت و ویژگی های حاکم اسلامی که بر اساس آموزه های فقه عمومی اهل سنت مطرح شده، از نظریه های مهم فقه حکومتی اهل سنت است. مطرح کردن نظریه ولایت فقیه، نهادینه شدن ولایت در عصر غیبت، و پایداری مبانی فکری فقه امامت از ابتکارات موسوی خمینی در زمینه فقه حکومتی است. بررسی مقایسه ای این دو نظریه و بیان اصل حاکمیت در مذاهب اسلامی، امکان شناخت شباهت ها و تفاوت های مبتنی بر فلسفه سیاسی را از منظر فقه امامت و فقه خلافت فراهم می کند و از سویی می تواند به توسعه فقه عمومی اسلامی بینجامد.

Keywords:

نظام , حاکمیت , فقه , امامت , خلافت , مشروعیت