مروری بر تحقیقات گیاهان شورزی در ایران: تبیین چالش ها و ارائه راهکارها

در این مطالعه، تحقیقات شوری انجام شده در ایران بر روی گیاهان شورزی از سال ۱۳۵۶ تاکنون بررسی و تحلیل شده، به چالش ها پرداخته و در پایان نیز راهکارهایی برای آینده ارائه گردیده است. بر اساس تعریف ارائه شده در این مطالعه، «شورزی ها گیاهانی هستند که از طریق یکی از مکانیسم های ممانعت از ورود نمک به گیاه و یا کاهش غلظت نمک در سیتوپلاسم به شرایط شور سازگاری پیداکرده اند.» بر اساس این تعریف، این گیاهان را به دو گروه عمده شورزی های واقعی و شورزی های اختیاری تقسیم بندی می شوند. بررسی تحقیقات انجام شده در کشور بر روی گیاهان شورزی نشان می دهد که تحقیقات در ارتباط با گیاهان شورزی از حداقل نیم قرن اخیر آغاز شده و از اوایل دهه ۸۰ شمسی افزایش یافته و تاکنون به طور روزافزونی در حال رشد است. گیاهانی مانند کوشیا (Kochia scoparia)، خرفه (Portulaca oleracea) و سلمه تره (Chenopodium album) به خوبی از جنبه های مختلف رشدی بررسی شده اند و به نظر می رسد که گیاهانی مانند کینوا (Chenopodium quinoa)، سالیکورنیا (Salicornia spp.) و اسپند (Peganum harmala) پتانسیل بیشتری برای جلب تحقیقات دارند. در حدود ۳۰ درصد از تحقیقات شورورزی به بررسی جنبه های رشدی، ۱۱ درصد به بررسی ویژگی های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی، ۱۱ درصد به کیفیت علوفه، ۱۱ درصد به به کارگیری راهکارهایی برای بهبود تولید، ۹% در مورد تغذیه و نیازهای کودی، در حدود ۷% مقدار روغن و ۲۸% به موضوعات پراکنده دیگر پرداخته شده است. تعداد تحقیقات انجام شده در شرایط کنترل شده نیز بیش از ۲ برابر تحقیقات در شرایط مزرعه ای است.

Keywords:

Agricultural journals , haloculture , halophyte , Salt stress , Seawater