بررسی افزایش خطی شاخص برداشت و پارامترهای مربوط به آن در دوره ی پر شدن دانه در نخود (رقم هاشم)

هدف این مطالعه پیش بینی توزیع ماده خشک به دانه بر اساس شاخص برداشت در نخود (رقم هاشم) تحت شرایط مختلف تاریخ کاشت و تراکم بود. بدین منظور آزمایشی در سال زراعی ۱۳۹۰-۱۳۸۹ در مزرعه آزمایشی دانشکده علوم زراعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی و فاکتورها شامل تاریخ کاشت در سه سطح (۱۵ آذر، ۱ بهمن و ۱ فروردین) و تراکم در چهار سطح (۱۵،۳۰، ۴۵ و ۶۰ بوته در متر مربع) بودند. افزایش تراکم و تاخیر در کاشت باعث کوتاه شدن طول دوره هریک از مراحل فنولوژیک روز تا گلدهی (R۱)، روز تا غلاف دهی(R۳)، روز تا دانه بندی(R۵) و روز تا شروع رسیدگی(R۷) شد. شاخص برداشت در طول دوره پر شدن دانه به طور خطی افزایش یافت. تاثیر تراکم بر شیب افزایش خطی شاخص برداشت (dHI/dt) معنی دار نبود ولی بین تاریخ کاشت ها از نظر این صفت اختلاف وجود داشت. زمان شروع افزایش خطی شاخص برداشت یا به عبارتی فاز تاخیری پر شدن دانه از ۲۶ روز در تاریخ کاشت اول به ۸ روز در تاریخ کاشت سوم کاهش یافت ولی در تراکم های مختلف اختلافی مشاهده نشد. زمان توقف افزایش خطی شاخص برداشت علی رغم عدم اختلاف معنی دار در تراکم های مختلف، در تاریخ کاشت ها متفاوت بود و با تاخیر در کاشت کاهش یافت. hز پارامتر های حاکم بر توزیع ماده خشک که در این مطالعه برآورد شده می توان در مدل سازی رشد و نمو نخود استفاده کرد.

Keywords:

نخود , شاخص برداشت , مدل های شبیه سازی , تراکم بوته , تاریخ کاشت