پارامترهای جمعیتی بید گوجه فرنگی Tuta absoluta (Meyrick) (Lep.:Gelechiidae) روی سه گونه ی گیاهی تیره ی بادمجانیان در شرایط آزمایشگاهی

چکیده بید گوجه فرنگیTuta absoluta (Meyrick)  یکی از آفات کلیدی و خطرناک گیاهان تیره ی بادمجانیان به ویژه گوجه فرنگی است. این حشره، آفتی محدودخوار است که موطن اصلی آن امریکای جنوبی و کشور پرو می باشد. بدلیل اهمیت بالای آفت و خسارت جبران ناپذیر آن روی تیره ی بادمجانیان، پارامترهای جمعیتی این حشره روی میزبان های گوجه­فرنگی، بادمجان و فلفل با تهیه‎ی جدول زندگی، تعیین گردید. آزمایش ها در شرایط دمایی ºC۱±۲۵، رطوبت نسبی ۵±۶۰% و دوره ی نوری ۸ : ۱۶ ساعت (تاریکی: روشنایی) در اطاقک رشد انجام شد. برای تهیه ی جدول زندگی، ابتدا بید گوجه­فرنگی برای دو نسل متوالی روی هر گیاه پرورش داده شد و از تخم های نسل سوم برای انجام آزمایش ها استفاده گردید. برای آنالیز داده ها از برنامه  TWO SEX – MS  Chart استفاده شد. بر این اساس مقدارهای rm، λ،Ro  و T   بید گوجه فرنگی به ترتیب برای گوجه فرنگی و بادمجان برابر با (۰۰۶/۰±۰۹۴/۰و۰۰۵/۰±۰۶۱۵/۰ ۱- روز)، ( ۰۰۷/۰±۰۹۸/۱  و ۰۰۶/۰±۰۶۳/۱ ۱- روز)، (۷۲/۴±۴۸/۲۲ و۲۶/۲±۹۵/۱۰ ماده/ نتاج) و (۳۲/۰±۳۵/۳۳ و ۲۷/۰±۹۰/۳۸ روز)  بدست آمد. از طرفی بید گوجه فرنگی، چرخه زندگی خود را روی فلفل تکمیل ننمود. نتایج بدست آمده روی میزبان های مختلف اختلاف معنی داری نشان می دهند. از این نتایج می توان در جهت اجرای یک برنامه موفقIPM  علیه بید گوجه فرنگی در مزارع و گلخانه های کشت گیاهان خانواده بادمجانیان استفاده کرد.

Keywords:

واژه های کلیدی : بید گوجه فرنگی , پارامترهای جمعیتی , بادمجانیان