بررسی پیکره بنیاد گفتمان نمای «خب» در زبان فارسی

گفتماننماها عناصری زبانی هستند که روابط بین واحدهای کلام را برقرار میکنند. بهعبارتی، این عناصر زبانی در گفتمان پیوستگی بهوجود میآورند و اجازه انحراف از مسیر را به گفتمان نمیدهند. گفتماننماها نقشهای متفاوتی در زبان ایفا می کنند و، از همین رو، تا به حال طبق الگوهای مختلف و در رویکردها و حوزههای متفاوتی مطالعه شدهاند. در این پژوهش، براساس الگوی برینتون (۱۹۹۶) که الگویی دو لایه ای است، نقشهای متفاوت گفتماننمای «خب»، که بر اساس این پژوهش بیشترین کاربرد را در زبان فارسی دارد، از منظر نقشگرایی و کاربردشناسی زبان بررسی و تحلیل شده است. این پژوهش ازنوع پیکرهبنیاد است و داده های آن از فیلمهای تلویزیونی «پنج تا پنج»، «یه بلیط شانس» و «عمو جان هیتلر» (بر روی لوح فشرده) گردآوری شده است. براساس دادههای این پژوهش، بیشتر نقشهای گفتماننمای «خب» در فرانقش بینافردی یافت میشوند و بیشترین نقشی که این گفتماننما ایفا میکند، نقش واکنش است.

Keywords:

Functionalism , Pragmatics , Discourse marker , Meta-function , Persian