• مقایسه تاثیر روش های تحلیل رفتار کاربردی (ABA) پاسخ محور(PRT) و تلفیقی بر افزایش خزانه واژگان کودکان با اختلال طیف اتیسم چهار تا شش ساله

هدف: پژوهش حاضر به مقایسه تاثیر روش­های تحلیل رفتار کاربردی، پاسخ محور و تلفیقی (تحلیل رفتار کاربردی و پاسخ محور با یکدیگر) بر افزایش خزانه واژگان کودکان با اختلال طیف اتیسم ۴ تا ۶ ساله پرداخته است. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح آن پیش آزمون– پس آزمون گسترش یافته است. تعداد ۳۰ کودک (۱۳ دختر و ۱۷ پسر) ۴ تا ۶ ساله از دو مرکز آموزشی اتیسم به روش نمونه گیری تصادفی مرحله­ای انتخاب و پس از همتاسازی و به شیوه کاملا تصادفی در سه گروه تحلیل رفتار کاربردی، پاسخ محور و تلفیقی قرار گرفتند. به منظور ارزیابی و همگن سازی آزمودنی­ها از مقیاس تشخیص اتیسم گیلیام (گارز) و نیز بررسی خزانه واژگان از یک سیاهه ارزیابی واژگان محقق ساخته استفاده شد. همه گروه ها طی ۱۶ جلسه (۸ هفته ۲ جلسه­ای و هر جلسه ۹۰ دقیقه) تحت برنامه مداخله­ خاص خود قرار گرفتند. یافته­ها: تحلیل داده­ها بدست امده با استفاده از آزمون کروسکال والیس ( ۶۰/۸=x۲ ) نشان داد که میانگین واژگان آزمودنی­ها در گروه تلفیقی به گونه معناداری از دو گروه تحلیل رفتار کاربردی و پاسخ محور بیشتر بوده است. نتیجه­گیری: یافته­های به­ دست آمده نشان داد که روش تلفیقی نسبت به دو روش تحلیل رفتار کاربردی و پاسخ محور به تنهایی به افزایش بیشتر خزانه واژگان کودکان با اختلال طیف اتیسم چهار تا شش ساله منجر می شود.

Keywords:

Autism spectrum disorder , Applied behavior analysis , Pivotal response treatment , Vocabulary span , اختلال طیف اتیسم , تحلیل رفتار کاربردی , درمان پاسخ محور , خزانه واژگان