نگاه به جایگاه مردم سالاری دینی و حکومت اسلامی

اساس سیاست، بر رابطه ی میان حکومت و مردم استوار است. اندیشه سیاسی اسلام در همه ی مسائل مربوط به زندگی اجتماعی بشر، در تکاپوی ارائه برنامه ای برای مدیریت زندگی جمعی انسان ها در ظرف جامعه ی دینی است که در قرآن کریم به نام امت نام گذاری شده است. مشارکت سیاسی امت اسلامی، به-عنوان رویکردی از نظام حکومت اسلامی، تنها یک حق نیست بلکه تکلیف و مسئولیت است و حکومت اسلامی موظف است، ساختار تشکیلات و نظام حکومتی را به گونه ای تنظیم کند که زمینه ی اجرای این تکلیف برای عموم مسلمانان فراهم گردد. نظام مردم سالاری دینی با ابتنای بر حاکمیت دین اسلام، حاکمیت مردم بر سرنوشت سیاسی و اجتماعی شان را به رسمیت می شناسد و به لحاظ عملی نیز آن را در چارچوب حقوقی- سیاسی خاص و مشخص متبلور می سازد. این مشارکت سیاسی در جامعه اسلامی تکلیف در برابر خدا است و ادای یک وظیفه شرعی است که به این وسیله مردم در حکومت، صاحب حق می شوند و از طریق رای و انتخاب در امور حکومتی و اداره ی کشور مشارکت می کنند. با توجه به مسائل بیان شده، ساختار یک نظام مردم سالار دینی اصیل، می بایست عادلانه و متناسب با اهداف دین شکل گرفته باشد و کارکرد و سمت و سوی آن نیز در همین راستا جهت گیری شده باشد. در این مقاله تلاش بر آن است تا با استفاده از متون مقدس اسلامی، شواهد تاریخی و بکارگیری شیوه های پژوهش تاریخی، به بررسی جایگاه مردم سالاری دینی به عنوان رویکردی از نظام حکومت اسلامی  پرداخته شود.

Keywords:

مردم سالاری دینی , حکومت اسلامی , اندیشه سیاسی اسلام , تکلیف و مسئولیت