ارزیابی کارایی مصرف آب و عملکرد سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) با فراهمی کود فسفر در شرایط کم آبیاری و خشک کردن جزئی منطقه ریشه

امروزه باتوجه به کمبود منابع آب، توجه بیشتری به استفاده از روش های کاهش مصرف آب در کشاورزی می شود. این پژوهش در سال ۱۳۹۵ به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، روی گیاه سیب زمینی رقم فونتانه، اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل سه سطح آبیاری: آبیاری کامل (۱۰۰ درصد ظرفیت زراعی)، کم آبیاری (۷۰ درصد ظرفیت زراعی)، خشک کردن جزئی منطقه ریشه (۷۰ درصد ظرفیت زراعی)، دو زمان اعمال تنش (دو هفته پس از کاشت و ۵۰ درصد گلدهی) و دو سطح کود فسفاته (براساس آزمایش خاک (mg.Kg-۱۲۵) و افزودن ۲۵ درصد بیشتر از میزان توصیه شده (mg.Kg-۱۳۱) بودند.در تیمارهای آبیاری یک قسمت از گلدان ها دو هفته بعد از کاشت، تحت تنش قرار گرفت و قسمت دوم گلدان ها تا شروع گلدهی به طور کامل آبیاری شدند و در مرحله ۵۰ درصد گلدهی تیمارهای آبیاری روی آن ها اعمال شد. با افزایش کود فسفاته از ۲۵ به mg.Kg-۱۳۱ میزان زیست توده گیاه افزایش یافت. تیمار آبیاری کامل و خشک کردن جزئی منطقه ریشه، به ترتیب ۲۸ و ۴/۱۷ درصد افزایش زیست توده نشان دادند. در تیمار کم آبیاری کل دوره رشد و سطح فسفر mg.Kg-۱۳۱ کمترین کارایی مصرف آب مشاهده شد. کارایی مصرف آب تیمار خشک کردن جزئی ریشه از زمان گلدهی و mg.Kg-۱۳۱ فسفر، با تیمار آبیاری کامل در mg.Kg-۱۲۵ فسفر کارایی مصرف آب مشابه داشتند ولی در این تیمار عملکرد ۲۸ درصد کاهش یافت درصورتی که در تیمار کم آبیاری نسبت به تیمار آبیاری کامل، کارایی مصرف آب ۵۰ درصد کاهش عملکرد غده در تک بوته نشان داد؛ به طور کلی روش خشک کردن جزئی ریشه روش مناسب تری نسبت روش کم آبیاری ازنظر صرفه جویی در مصرف آب و حفظ عملکرد است.

Keywords:

آبیاری , زیست توده , ظرفیت زراعی , غده , فسفر