بررسی رفتار چرایی گوسفند و مقایسه آن در شیب های مختلف در مراتع نیمه استپی مطالعه موردی(کرسنک، سرعلی آباد، سارال، گون بان و قروه)

بررسی های انجام شده جهت شناخت رفتار چرایی دام در فصل چرا در مراتع نیمه استپی کشور(ارتفاعات صحنه، قروه، سارال، کرسنک و سرعلی آباد) در سالهای ۱۳۸۶تا ۱۳۸۹ انجام شد. در این بررسی طول مسافت طی شده در روز، سرعت حرکت دام، زمان صرف شده برای استراحت و زمان صرف شده برای حرکت اندازه گیری شد. اندازه گیری های صورت گرفته با استفاده از دستگاه موقیعت یاب جغرافیایی(Gps) صورت گرفت. بدین منظور هنگام ورود دام به مرتع دستگاه موقیعت یاب به پشت یک گوسفند بسته و فعال گردید. در پایان چرای دام اطلاعات ذخیره شده در دستگاه با استفاده از مد تراک در محیط ILWIS استخراج شد. مسیر حرکت دام مسیر انتخاب شده توسط چوپان بود. اندازه گیری ها هر ماه در طول فصل چرا (گلدهی تا بذردهی) تکرار گردید. نتایج نشان داد که طی ماه اول فصل چرا همزمان با دوره گلدهی گیاهان و در زمانی که پوشش گیاهی بیشتر است، مسافت پیموده شده دام بیشتر از ماه های دیگر فصل چرا است و علت آن را می توان تنوع طلبی دام در انتخاب گیاهان خوشخوراک و مورد علاقه دانست و کمترین طول مسافت طی شده مربوط به ماه های مرداد و شهریور است، که علوفه موجود در مرتع خشک شده و کاهش می یابد، بنابراین در موقع کمبود شدید کالری دام ترجیح می دهد انرژی زیادی را صرف جستجوی غذا نکند چون انرژی که در این حالت صرف جستجوی غذا می شود، خیلی بیشتر از مواد غذایی که بدست می آورد. نتایج رفتار چرایی دام نشان داد، بیشترین و کمترین زمان صرف شده برای چرا به ترتیب مربوط به ماه های شهریور و اردیبهشت بوده است. در اردیبهشت ماه بعلت وجود گونه های یکساله و خوشخوراک مدت زمان چرا نسبت به اواخر فصل چرا و ماه شهریور که علوفه موجود در مرتع خشک شده و کاهش می یابد، کمتر بوده است. همچنین بیشترین مسافت پیموده شده توسط دام در شیب های صفر تا ۸ درصد و کمترین آن در شیب بیش از ۵۰ درصد بود.

Keywords:

رفتار چرایی , طول مسافت طی شده , سرعت حرکت , زمان استراحت و چرا , شیب مرتع