بررسی ارزش های اجتماعی زنان شاهنامه فردوسی با رویکرد جامعه شناختی امیل دورکیم

آشنایی با رفتار و منش زنان یک امری جمعی و نیازمند فهم جامعه شناختی است. دورکیم نظریه هم بستگی را از طریق نمودهای وجدان جمعی مطرح و ادعا می­کند که با تراکم مادی و اخلاقی، جامعه بشری مراحل تکامل خود را به سوی پیشرفت و تکثرگرایی طی می کنند. تعارض هویتی، حالتی فردی اما انعکاسی از حیات جمعی ارزش های ساختاری-اجتماعی و بازتاب دهنده مسائل جمعی است. هدف از انجام این نوشتار بررسی ارزش ­های اجتماعی در رفتار و منش زنان شاهنامه فردوسی با رویکرد جامعه شناختی امیل دورکیم می ­باشد که با نظر به هویت اجتماعی زنان، ازدواج و حجاب نگاشته شده است. روش پژوهش در این نوشتار از نوع (توصیفی -تحلیلی –تطبیقی) است. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که زنان در شاهنامه فردوسی براساس هویت زنانه خویش در مقاطع مختلف زندگی نقش­ های متفاوتی را ایفا می کنند. برخی از دیدگاه ­های فردوسی که در اشعارش منعکس شده با دیدگاه دورکیم همسو بوده که هر دو، زن و مرد را یکسان در نظر می­گیرند. بر طبق نظریه همبستگی اجتماعی و همسویی آن با شاهنامه می­توان گفت که عوامل اجتماعی از جمله تحصیلات، طبقه اجتماعی، میزان استفاده از رسانه­های جمعی و خردگرایی با ازدواج زود هنگام و یا ازدواج بی­ پایه مانند: ازدواج با محارم رابطه معکوسی دارند. همچنین عواملی چون سنتی بودن خانواده، بی ­اعتمادی به خانواده پدری و نابرابری های جنسیتی با ازدواج زود هنگام و بی پایه رابطه مستقیم دارد.

Keywords:

شاهنامه , ارزش های اجتماعی , هویت زنان , امیل دورکیم