بررسی حقیقت گرایی یا خیال پردازی عبداله مستوفی در کتاب "شرح زندگانی من"

مقاله حاضر بررسی خیالپردازی یا واقعیت گرایی کتاب «شرح زندگانی من» اثر عبدالله مستوفی است. کتاب شرح زندگانی منعبدالله مستوفی که از آغاز فرمانروایی آقامحمدخان قاجار تا حکومت پهلوی را در برمیگیرد دربارهی تاریخ اجتماعی، اقتصادی وسیاسی مردم در این دوران است، هرچند که رویدادهای اجتماعی بخش بیشتری از این کتاب را در بر گرفته است. نمونه ای از یکتاریخ اجتماعی در عصر قاجار است که از منابع مهم تاریخی آن دوره به حساب می آید. او در سه جلد کتاب خود با زبانی ساده وروان ضمن بیان شرح زندگانی خود و اسلافش به شرح حوادث و رخدادهای تاریخ فرهنگی و تاریخ اجتماعی پرداخته است. برهمین اساس در مقاله حاضر ضمن ارائه تعریفی از تخیل و جایگاه آن و همچنین تعریفی از واقعیت گرایی و انواع آن به بررسیشواهد و نمونه هایی از تاریخ اجتماعی و تاریخ فرهنگی و رویکرد علی در کتاب شرح زندگانی من ارائه شده است. این تحقیق از نوعتحقیقات تاریخی به روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای می باشد. دستاوردهای این تحقیق نشان می دهد که مستوفی با تشریح رویدادهای تاریخ فرهنگی و تاریخ اجتماعی تاریخ خود را از سایر منابع دوره قاجار متمایز کرده و توجه ویژه او بهتاریخ فرهنگی و تاریخ اجتماعی ، ضمن بیان شواهد و مصادیق با جستجوی علل و به خصوص علت کاوی در باب این شواهد ومصادیق ، ماهیت تحلیلی به کار خود بخشیده است . وی بر روشن شدن اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر اصرار و ابرام دارد و حتیتا آن جا پیش می رود که از افشای نام افراد و کسانی که در تاریخ کشور دچار خیانت شده اند، ابایی ندارد. شخصیت ها در کتابمستوفی تاریخی و حقیقی اند و کتاب به زبان ساده و واقعی و از زبان مبدا نویسنده نقل می شود. در کتاب شرح زندگانی منرویدادهای تاریخی و حقیقی، بر جریان و روند کتاب غلبه دارند.

Keywords:

شرح زندگانی من , عبدالله مستوفی , خیالپردازی , واقع گرایی , دوره قاجار