تعیین اولویت های توسعه ی درون زا در شهر گرگان با استفاده از اصول رشد هوشمند

الگوی گسترش شهرها در رابطه با رشد شهرنشینی موجب رشد افقی بیش از اندازه شهرها شده است. در برابر این پدیده، نظریه­ ها و جنبش­هایی برای دستیابی به توسعه پایدار شهری شکل گرفت که از آن جمله می­ توان به جنش رشد هوشمند اشاره کرد. در این نظریه رشد و گسترش فیزیکی شهر در خدمت جامعه، اقتصاد و محیط زیست برای ارتقای کیفیت زندگی قرار می­گیرد. گرگان از شهرهای حاصلخیز شمال کشور می­باشد که علاوه بر مرکزیت سیاسی، مرکزیت اقتصادی منطقه را نیز بر عهده دارد. امروزه پدیده پراکنش شهری در این شهر به وضوح قابل مشاهده می­باشد که از آن جمله می­توان به نابودی زمین های حاصلخیز و اراضی جنگلی پیرامون شهر اشاره کرد. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از این جنبش، اولویت های توسعه درون زا در شهر گرگان به منظور کنترل پدیده پراکنش شهری این شهر تعیین گردد. بدین منظور، عوامل مختلف شهری با اصول ده گانه رشد هوشمند مورد مطابقت قرار گرفته­اند، این عوامل در محیط GIS به نقشه و لایه­ های اطلاعاتی تبدیل شدند. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بر اساس درجه اهمیتشان نسبت به یکدیگر مقایسه و وزن دهی شده­اند و درنهایت مناطق مستعد توسعه با توجه به اصول رشد هوشمند در محدوده شهر مشخص شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی می­باشد و از منابع و داده­ های موجود در سال ۱۳۸۶ استفاده شده است. یافته­ های تحقیق نشان می­دهد مناسب ترین مکان برای توسعه در شهر گرگان بر اساس اصول رشد هوشمند شمال و شرق به سمت شمال شرقی شهر می­ باشد و مکان­ های دیگر از اولویت کمتری برخوردارند.

Keywords:

پراکنش شهری , توسعه پایدار , رشد هوشمند , گرگان