تاثیر رخدادهای حدی بارش بر تاسیسات و سازه های آبی (مطالعه موردی: کالورت امام زاده داوود منطقه کن)

ثابت بودن پارامترهای آماری بارش، یک فرض اساسی در طراحی زیرساخت های هیدرولیکی است که در عصر تغییرات اقلیمی معتبر نیست. با توجه به تغییرات اقلیمی رخداد بارش های حدی در حال افزایش است. بارش های حدی در تاریخ ۵ الی ۱۲ مرداد موجب بروز سیلاب و تخریب تاسیسات مسکونی در امام زاده داوود و سکونت گاه های اطراف شد. پژوهش حاضر به منظور شناسایی و تاثیر رخداد حدی بارش در سیلاب مرداد ماه حوضه کن و تاثیر آن بر روی سازه های احداثی در صحن امامزاده داوود صورت گرفته است. بدین منظور ابتدا داده های هواشناسی جهت ترسیم نقشه های مورد نیاز از پایگاه داده NCEP-NCAR اخذ گردید. برای ترسیم و تحلیل نقشه-های مورد نیاز از نرم افزار GrADS استفاده گردید. سپس داده های بارش روزانه و دبی اندازه گیری شده برای بررسی وضعیت هیدرولوژیکی حوضه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در شکل گیری بارش ها علاوه بر سیستم موسمی، اثر کم فشاری که بر روی دریای خزر تشکیل شده است، نیز قابل توجه است. در روز سیلاب شدت بارندگی در ایستگاه امام زاده داوود در حدود ۴۶ میلیمتر در ساعت و دبی پیک سیلاب ۲۳ متر مکعب در ثانیه بود. تجاوز به حریم و بستر رودخانه، تغییر مسیر عبور جریان از حالت رودخانه به یک کالورت و وقوع جریان واریزه ای بر اساس حجم بالای رسوبات حمل شده توسط سیلاب در این منطقه، سبب گردیده است که علیرغم بالا نبودن دبی پیک سیلاب خسارات زیادی به تاسیسات موجود در اطراف رودخانه وارد گردد. بنابراین در طراحی سیستم های زهکشی، فراگیر شدن رخداد بارش های حدی در سال های اخیر باید مد نظر قرار گیرد.

Keywords:

بارش حدی , آبیاری و زهکشی , امام زاده داوود , سیلاب , تغییرات اقلیمی