ارزیابی تناسب اراضی دشت دوسالق استان خوزستان برای آبیاری سطحی و تحت فشار

کاهش منابع آب و محدود بودن مخازن آب پاک نیاز به استفاده کارآمدتر از آب برای تولید غذا دارد. هدف از این تحقیق مقایسه تناسب اراضی دشت دوسالق استان خوزستان در جنوب غربی ایران برای روش های آبیاری سطحی، بارانی و قطره ای بر اساس سیستم ارزیابی پارامتریک بود. خصوصیات خاک منطقه مورد مطالعه شامل بافت خاک، عمق خاک، محتوای کربنات کلسیم خاک، شوری خاک، خصوصیات زهکشی و شیب زمین از مطالعه نیمه تفصیلی دقیق خاک در دشت دوسالق استخراج شد. پس از تجزیه و تحلیل خصوصیات خاک، با استفاده از روش های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه های تناسب برای روش های مختلف آبیاری تولید شد. مطابق نتایج به دست آمده، میانگین شاخص قابلیت (Ci) برای آبیاری سطحی ۴۶/۰۱ (تا حدودی مناسب)، برای آبیاری بارانی ۵۷/۳۹ (تا حدودی مناسب) و برای آبیاری قطره ای ۶۱/۱۲ (نسبتا مناسب) برآورد شد. عوامل محدود کننده اصلی در استفاده از روش های آبیاری سطحی و بارانی در این منطقه بافت خاک، شوری خاک و شیب زمین بود. همچنین عوامل عمده محدود کننده در استفاده از آبیاری قطره ای، بافت خاک، شوری خاک و مقدار کربنات کلسیم خاک تشخیص داده شد. مقایسه انواع سامانه های آبیاری نشان داد که سامانه آبیاری قطره ای نسبت به سامانه های آبیاری بارانی و سطحی در دشت دوسالق، موثرتر و کارآمدتر است و دومین گزینه، استفاده از آبیاری بارانی است که کاربردی تر از روش آبیاری سطحی برای اصلاح تناسب اراضی منطقه خواهد بود.

Keywords:

آبیاری بارانی , آبیاری سطحی , آبیاری قطره ای , تناسب اراضی , روش پارامتریک