اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود حافظه فعال، پردازش دیداری، و درک فضایی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی

زمینه و هدف: توانبخشی شناختی متشکل از مجموعه برنامه­هایی هدفمند است که به منظور ترمیم یا ارتقای کارکرد­های شناختی احرا می­شوند. از آنجا که مهارت­ های شناختی پیش بینی­ کننده اصلی توانایی ریاضی در نظر گرفته شده است و نارسایی در این مهارت ها با اختلال ریاضی ارتباط دارد، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود عملکرد حافظه فعال، پردازش دیداری، و درک فضایی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع شبه­ آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه گواه بود. از جامعه آماری دانش ­آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی شهر تهران، ۳۰ نفر گروه نمونه با روش نمونه­ گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گواه (۱۵ نفر) جایدهی شدند. به منظور تشخیص اختلال ریاضی از آزمون تشخیصی کی- مت (کانلی، ۱۹۸۸) استفاده شد. گروه آزمایش طی ۸ جلسه ۵۰ تا ۶۰ دقیقه ­ای به مدت چهار هفته در برنامه مداخله ­ای با وسیله محقق­ساخته به نام مروا شرکت کردند، ولی گروه گواه هیچ مداخله­ ای را دریافت نکردند. عملکرد کودکان در پیش و پس از ارائه­ مداخله، به وسیله مجموعه ­ آزمون وکسلر چهار کودکان (وکسلر، ۲۰۰۳) مورد ارزیابی قرار گرفت. داده­ها با روش تحلیل کوواریانس در محیط نرم ­افزار spss ۲۲ تحلیل شدند. یافته ­ها: یافته­ ها نشان داد که بین گروه­ آزمایش و گواه تفاوت معنا­داری در عملکرد حافظه فعال، پردازش دیداری، و ادراک روابط فضایی وجود دارد (۰/۰۰۱ > P). نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج می­توان نتیجه گرفت که برنامه توانبخشی شناختی با تاثیر بر حافظه فعال، پردازش دیداری و درک فضایی توانسته است باعث بهبود در عملکرد کودکان دارای اختلال یادگیری ریاضی شود.

Keywords:

Learning disorder , visual perception , working memory , spatial perception , math problems , اختلال یادگیری , پردازش دیداری , حافظه فعال , درک فضایی , مشکلات ریاضی