قناتها ، میراث‌های خوابیده عادی فرهنگی و تاریخی شهر دزفول

آثار تاریخی، نیاز مادی و معنوی هر ملت است که نشانگر حرکت انسان در طول تاریخ می‌باشد و با شناسایی آن‌ها زمینه شناخت هویت و خط حرکت فرهنگی آن ملت میسر می‌گردد . انسان از همان زمانی که در ذهن خود توانست وقایعی را که در گذر زمان اتفاق افتاده به یاد بسپارد و آن‌ها را به عنوان تجربه در زندگی روزمره خود به کار برد همان تجربه‌ها که با مشقات زیاد به دست آمده به عنوان ارزش‌های ماندگار شکل گرفته و از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است، مسئله بسیاری از آثار باقی مانده از گذشتگان حاصل این تجربه خاص و برای ما ارزشمند است . با تعمق به آنچه که ذکر شد توجه به قنات و چاه‌های به جا مانده و کنکاش در مورد سازه‌های آبی که نیاکان خود به ارث برده برده ایم از اهمیت زیادی برخوردار است لذا آب زیرزمینی که یکی از مهم‌ترین منابع تأمین آب شیرین مورد نیاز انسان است امروز بهره‌برداری از آن، برای مسائلی چون کشاورزی، صنعت و شرب ، توسعه زیادی پیدا کرده است. یکی از راه‌های بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی که از قدیم در کشور ما و برخی کشورهای دیگر معمول بود، قنات است . بزرگ‌ترین ابتکار در استفاده از آب‌های زیرزمینی در گذشته ساختن قنات و کار نیز بوده است . آثار و نتایج عجیبی در نقاط مختلف کشور ما به فراوانی دیده می‌شود که در پاره‌ای از این بنا تا به ده‌ها کیلومتر نیز می‌رسد. از جمله مناطقی که در گذشته از قنات جهت مصارف شرب و کشاورزی استفاده می‌کرده و به صورت موردی به آن می‌پردازیم شهرستان دزفول می‌باشد که متأسفانه با احداث شبکه مدرن آبیاری دز و هفته حفر چاههای متعدد در اراضی ، این روش سنتی و تاریخی دچار فراموشی شده و عدم اجرای قانون توزیع عادلانه آب و قوانین میراث فرهنگی منجر به متروک شدن و حتی پر شدن و قناتها کردی . قابل ذکر است که قنات و یک به سود تنها قنات های بودند که سرچشمه آن‌ها مستقیماً از رودخانه دز بوده و این امر خود مزیتی است که می‌توان با احیا و بهره‌برداری قنات خواب و مدیریتی صحیح و همچنین روش‌هایی که در این مقاله به آن‌ها اشاره می‌شود می‌توان در دوران خشک‌سالی آیا پر آبی از آن‌ها استفاده کرده و از پایین آوردن سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی و بدن خشک شدن چهار که در چند سال تأخیر به دلیل خشک‌سالی و حفر چاه‌های آب به تعداد زیاد که به صورت موقت یا دائم و و زن به صورت غیرمجاز هفت گردیده‌اند تا حد زیادی جلوگیری کرده و مدیریت نمود .

قناتها ، میراث‌های خوابیده عادی فرهنگی و تاریخی شهر دزفول Keywords:

آب‌های زیرزمینی , قنات , خشک‌سالی , قانون توزیع عادلانه آب , چاه