مدل تصمیم مبتنی بر نشانگرهای پایداری برای مدیریت منابع آب زیرزمینی (به کارگیری در مطالعه موردی دشت نمدان واقع در استان فارس)

بشریت به دلیل کمبود آب شیرین، پایین بودن کیفیت آن و افزایش تنش آبی در سراسر جهان در معرض تهدید است. مدیریت صحیح منابع آب برای حصول اطمینان از توسعه اجتماعی و اقتصادی پایدار در هر کشوری بسیار مهم است. به منظور حفظ منابع آب شیرین به صورت پایدار، باید از آنها به شیوه‎ای کارآمد و بدون به خطر انداختن نیازهای نسل آینده استفاده کرد. مطالعه حاضر به منظور مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی انجام شده است. بدین منظور چهار نشانگر آسیب پذیری، تاب آوری، قابلیت اطمینان و پایداری ترکیبی که هرکدام جنبه هایی از پایداری را در برمی گیرند به عنوان تابع هدف مسائل مدیریتی مورداستفاده قرار گرفته اند. با استفاده از مدل تلفیقی شبیه سازی - بهینه سازی آبخوان دشت نمدان و الگوریتم فراکاوشی جامعه مورچه ها، مدل تصمیم موردنیاز ایجاد شد. نتایج حاکی از اثربخشی چهار نشانگر آسیب پذیری، تاب‎آوری، قابلیت اطمینان و پایداری ترکیبی در افزایش سطح آب زیرزمینی و تغییرات مثبت بیلان بوده است؛ طوری که تغییرات ذخیره آبخوان تحت اجرای هر سناریو به ترتیب ۷/۱۱، ۱۳، ۳/۱۲ و ۴/۱۲ میلیون مترمکعب شده است. باتوجه به نتایج کسب شده از چهار مسئله مدیریتی که در این مطالعه مورد تحلیل قرار گرفت، بیشترین اثرگذاری بر روی بهبود آبخوان با کاهش قابل توجه پمپاژ از چاه ها برآورده می شود و بایستی تمهیداتی در سطح آبخوان به منظور کاهش برداشت ها در نظر گرفته شود.

Keywords:

Groundwater , Sustainability indicator , simulation-optimization , Sustainable management