تعیین ضریب گیاهی ذرت علوفه ای در سیستم آبیاری قطره ای پالسی به روش بیلان آب خاک در منطقه ورامین

باتوجه به کمبود منابع آب در جهان به­خصوص در مناطق خشک و نیمه­خشک، تعیین دقیق تبخیر-تعرق گیاه به­منظور برنامه­ریزی و مدیریت صحیح آبیاری در مزرعه ضروری است. یکی از روش­های معمول برآورد تبخیر-تعرق گیاه، استفاده از پارامترهای تبخیر-تعرق گیاه مرجع و ضریب گیاهی است. پارامتر  بسته به واریته گیاهی، شرایط آب و هوایی، نوع مدیریت آب و خاک و گیاه می­تواند متغیر باشد بنابراین، برای برآورد هرچه دقیق­تر تبخیر-تعرق گیاه نیاز به استفاده از ضرایب گیاهی محلی است. هدف از این تحقیق تعیین ضریب گیاهی ذرت علوفه­ای تحت یک سیستم آبیاری قطره­ای پالسی به­ روش بیلان آب خاک و ارائه معادله­ برآورد ضریب گیاهی ذرت علوفه­ای بر اساس درجه-روز-رشد برای دو دوره رشد بهاره و تابستانه در منطقه ورامین است. بدین منظور تبخیر-تعرق واقعی ذرت علوفه­ای به­روش بیلان آب خاک طی دو دوره رشد بهاره و تابستانه به ­ترتیب برابر با ۴۶۶ و ۳۷۳ میلی­متر تعیین و سپس پارامتر ضریب گیاهی ذرت علوفه­ای بر اساس آن (  برای مرحله ابتدایی، میانی و انتهایی دو دوره رشد بهاره و تابستانه به­ ترتیب ۲۴/۰-۲۷/۰، ۲۸/۱-۳/۱ و ۸/۰-۸۸/۰ به­دست آمد. نتایج نشان داد که استفاده از مقادیر ) در برآورد تبخیر-تعرق ذرت علوفه­ای باعث حدود ۸ درصد کم­برآورد نسبت به مقادیر  می­شود. هم­چنین نتایج آزمون تی­استیودنت نیز بیان­گر اختلاف معنی­دار در سطح ۵ درصد بین مقادیر  و  بود، درحالی­که استفاده از معادله درجه سوم ارائه شده در این پژوهش مقادیر تبخیر-تعرق ذرت علوفه­ای را با دقت قابل قبولی (RMSE=۰.۷ , MAE=۰.۵۳, d=۰.۹۸) در منطقه مطالعاتی برآورد می­کند. بنابراین استفاده از مقادیر ضرایب گیاهی محلی بر مبنای مراحل رشد گیاه باعث مدیریت صحیح آبیاری و کاربرد دقیق­تر آب آبیاری در منطقه می­شود.

Keywords:

actual evapotranspiration , Soil moisture monitoring , Growing-Degree-Days , FAO-Penman-Monteith , Crop water requirement