تاب آوری شهری در مقابل خشکسالی و توسعه فضاهای سبز شهری (مطالعه موردی شهر شیراز)

شهر شیراز به عنوان پدیده نخست شهری جنوب کشور به علت رشد طبیعی جمعیت و مهاجرپذیری در چند دهه اخیر به توسعه شهری رسیده است. به طوری که جمعیت آن از ۱۷۰۶۵۹ نفر در سال ۱۳۳۵ به ۱۴۱۸۵۸۵ نفر در سال ۱۳۸۵ رسیده و همراه با افزایش نرخ جمعیت، مساحت شهر نیز گسترش یافته است و از ۲۲/۷۷ کیلومتر مربع در سال ۳۵ به ۱۷۸۸۹/۱ کیلوکتر مربع در سال ۸۷ رسیده است. خشکسالی همواره تاثیرات شدید و گاه فاجعه باری بر فعالیتهای حیاتی انسان در سراسر جهان داشته است. این پدیده همواره فاجعه محسوب نمی شود، بلکه تاثر آن بر مردم و کیفیت زندگی آنان است که فاجعه بار بودن یا نبودن آن را مشخص می کند. فضای سبز عبارتی است تازه و نوکه جدیدا به مدت کمتر از نیم قرن در ادبیات شهرسازی جهان به کار برده می شود. عبارت فضای سبز معانی و مفاهیم متعدد و وسیعی را در بر می گیرد. به طور کلی می توان گفت: فضای سبز شامل آن بخش از مناطقی می شود که گیاهان و هرگونه سبزینگی اعم از درختان، درخچه ها، گل ها و چمن ها را داشته باشد. دیدگاه تاب آوری را به مثابه یادگیری مطرح می کنند به این معنی که تاب آوری از تجربه کردن و یادگیری از اختلالات زاده می شود. نوع روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه ای و روش گردآوری داده ها با استفاده از فیش برداری از کتاب ها و مقالات علمی و نیز روش تحلیل داده ها به صورت توصیفی بوده است. شهر شیراز به دلیل قرارگیری در منطقه نیمه جنوبی ایران که همواره با کمبود بارش باران و کم آبی مواجه است بیشتر از شهرهای نیمه شمالی ایران خود را نشان می دهد و باعث خطر آفرینی است. استفاده از روش های آبیاری تحت فشار همچون آبیاری قطره ای و آبیاری بارانی خواهند توانست با کاهش بسیار زیاد در مصرف آب برای آبیاری فضاهای سبز شهری شهر شیراز، بهره وری و سرسبزی حاصل از این تغییر رویه را نیز به میزان قابل توجهی افزایش دهند. فضای سبز شهر شیراز می تواند به عنوان مامنی برای پناه بردن خانواده ها به شمار آید که در افزایش سلامت روانی و اجتماعی مردمان این شهر بسیار موثر است. بدیهیست مدیریت صحیح و علمی مبتنی بر مطالعات گسترده، خواهد توانست راهکارهایی شگفت پیش روی مدیران این شهر قرار دهد تا تاب آوری فضای سبز این شهر زیبا را در برابر خشکسالی تاریخی و جغرافیایی روبرو شده با آن افزایش دهند.

Keywords:

تاب آوری , خشکسالی , فضای سبز , شیراز