بررسی چرایی و چگونگی تاویل آیات قرآنی در کشف المحجوب هجویری
Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 152
This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JMLK-14-31_001
تاریخ نمایه سازی: 6 خرداد 1402
Abstract:
کشفالمحجوب نخستین کتابی است که در تصوف به زبان فارسی تالیف شده و استناد به آیات قرآن از ویژگیهای سبکی این متن کهن به شمار میآید. در این پژوهش، چگونگی تاویل آیات قرآنی بهکاررفته در مقدمه و شش باب آغازین این کتاب، که مولف در آن به موضوعات بنیادین تصوف پرداخته، بررسی و تحلیل شده است. نتایج نشان میدهد که هجویری در این بخش از کتاب برای بررسی و تبیین ۱۷ موضوع نسبتا کلی و گوناگون به ۵۵ آیه از قرآن استناد کرده که برداشتش از ۲۷ آیه صحیح بوده، از ۲۶ آیه برداشت شخصی داشته و در تاویل ۲ آیه خطای آشکار داشته است. بر این اساس، تاویل بیش از نیمی از آیات بررسی شده مورد استناد هجویری، شخصی بوده که اثبات مدعا و مطلوب مولف و تفسیر مد نظر وی از برخی مفاهیم تصوف عامل اصلی برداشت های شخصی و ناصحیح او از این آیات است. از عوامل اصلی این تاویلات نادرست، میتوان به تقلید هجویری از پیشینیان، شناخت محدود او از آیات و روایات و استفاده هدفمند از آن، انگیزه خاص وی در اثبات مدعا و مطلوب خویش، و نوعی خودباوری برآمده از آشنایی او با عرفان و تصوف اشاره کرد.کشفالمحجوب نخستین کتابی است که در تصوف به زبان فارسی تالیف شده و استناد به آیات قرآن از ویژگی های سبکی این متن کهن به شمار می آید. در این پژوهش، چگونگی تاویل آیات قرآنی به کاررفته در مقدمه و شش باب آغازین این کتاب، که مولف در آن به موضوعات بنیادین تصوف پرداخته، بررسی و تحلیل شده است. نتایج نشان میدهد که هجویری در این بخش از کتاب برای بررسی و تبیین ۱۷ موضوع نسبتا کلی و گوناگون به ۵۵ آیه از قرآن استناد کرده که برداشتش از ۲۷ آیه صحیح بوده، از ۲۶ آیه برداشت شخصی داشته و در تاویل ۲ آیه خطای آشکار داشته است. بر این اساس، تاویل بیش از نیمی از آیات بررسی شده مورد استناد هجویری، شخصی بوده که اثبات مدعا و مطلوب مولف و تفسیر مد نظر وی از برخی مفاهیم تصوف عامل اصلی برداشتهای شخصی و ناصحیح او از این آیات است. از عوامل اصلی این تاویلات نادرست، میتوان به تقلید هجویری از پیشینیان، شناخت محدود او از آیات و روایات و استفاده هدفمند از آن، انگیزه خاص وی در اثبات مدعا و مطلوب خویش، و نوعی خودباوری برآمده از آشنایی او با عرفان و تصوف اشاره کرد.
Keywords:
Authors
بهرام شعبانی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه جهرم، جهرم، ایران
محمد عباس زاده جهرمی
دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه جهرم، جهرم، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :