یکی از اقدامات در راستای بهبود مدیریت آب در شرایط تغییر اقلیم توسعه آبیاری های تحت فشار با هدف بهبود بهرووری و راندمان آبیاری است. این طرح ها در مسیر اجرا به مشکلاتی مواجه می شوند که شناسایی و رفع آنها به بهبود عملکرد طرح می انجامد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی راه کارهای بهبود اجرای طرح­های آبیاری تحت فشار در استان قزوین انجام شد. جامعه آماری تحقیق را کلیه کشاورزانی که از سال ۱۳۹۴ تا پایان سال ۱۳۹۷ نسبت به پیاده سازی سیستم آبیاری تحت فشار در مزارع خود اقدام کرده بودند تشکیل دادند (۴۷۷N=). حجم نمونه بر اساس جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان ۲۱۴ نفر (۲۱۴n= ) تعیین شد. از روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب  برای انتخاب تعداد کشاورز در هر طبقه ( شهرستان ) و از روش نمونه گیری تصادفی ساده برای انتخاب کشاورزان مورد مصاحبه استفاده شد. ابزار اصلی جمع آوری داده ها نیز پرسشنامه بود که جهت اطمینان از اعتبار ابزار اندازه گیری از روایی محتوا یی بر اساس قضاوت متخصصان استفاده شد و پایایی مقیاس اصلی سنجش راهکار هادر پرسشنامه نیز از طریق ضریب  آلفای کرونباخ تایید شد ( ۷۴/۰=α). در بررسی اولیه مقدار آماره KMO معادل ۸۲۹/۰ به دست آمد و نتایج آزمون بارتلت نیز در سطح  یک درصد معنادار بود که حاکی از مناسب بودن داده ها برای تحلیل عاملی بود. نتایج تحقیق نشان داد که راه کارهای اقتصادی – حمایتی بیشترین سهم (۱۶/۱۷ درصد) را در تبیین واریانس کل داشتند. همچنین راهکارهای کاهش پیچیدگی های اداری (۴۳/۱۱ درصد)، راه کارهای آموزشی – ترویجی (۹۴/۱۰ درصد)، راه کارهای نظارتی – نهادی (۸۴/۱۰ درصد) و  راه کارهای زیرساختی- اجرایی نیز (۷۷/۹ درصد) را در تبیین واریانس کل ادراک کشاورزان نسبت به راهکار های بهبود اجرای طرح های آبیاری تحت فشار داشتند.

Keywords:

آبیاری تحت فشار , کشاورزان , بهبود مدیریت , استان قزوین