تعیین رفتارهای پرخطر بر پایه یکپارچگی خانواده و احساس تنهایی در دختران نوجوان

زمینه: نوجوانی یک دوره آسیب­ پذیر و بحرانی است و رفتارهای پرخطر یکی از برجسته ترین مشکلات تهدیدکننده برای سلامت بدنی، روان شناختی و اجتماعی فرد و جامعه به شمار می رود. هدف: این پژوهش با هدف پیش­گویی رفتارهای پرخطر بر پایه یکپارچگی خانواده و احساس تنهایی در دختران نوجوان دبیرستانی صورت گرفت. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش زمینه­ یابی با طرح همبستگی است. جامعه آماری دربرگیرنده همه دختران نوجوان دوره دوم متوسطه شهرستان سپیدان در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ به تعداد ۷۶۲ نفر بودند که بدین منظور نمونه­ای دربرگیرنده ۲۵۰ نفر بر پایه فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه­ای تصادفی انتخاب شدند. داده ها از راه تکمیل مقیاس رفتارهای پرخطر (Zadehmohammadi et al., ۲۰۱۱)، مقیاس یکپارچگی سازمان­ یافته خانواده (Fisher et al., ۱۹۹۲) و مقیاس احساس تنهایی (Rasel et al., ۱۹۸۰) جمع­آوری شد. برای تحلیل داده­ها از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ­ها: برآیندها نشان داد که میان یکپارچگی خانواده (کل) (۶۰۲/۰-, r=۰۱/۰>P) و همه مولفه های آن دربرگیرنده یکپارچگی (۴۴۰/۰-, r= ۰۱/۰>P)، همکاری (۴۵۴/۰-, r= ۰۱/۰>P)، وضوح قواعد (۳۷۴/۰-, r= ۰۱/۰>P)، وضوح همکاری (۳۰۲/۰-, r=۰۱/۰>P) و رفتارهای پرخطر به صورت منفی و معنی­دار و میان احساس تنهایی (۳۹۰/۰, r=۰۱/۰>P) و رفتارهای پرخطر رابطه ­ی مثبت و معنی­ دار دیده می­شود. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد، متغیرهای یکپارچگی خانواده و احساس تنهایی روی­هم ۷/۴۲% از واریانس رفتارهای پرخطر را در دختران نوجوان را تبیین می ­کنند.  نتیجه­ گیری: از مجموع یافته­ ها می­توان نتیجه گرفت که یکپارچگی خانواده و احساس تنهایی از جمله عوامل موثر بر رفتارهای پرخطر در دختران نوجوانان است. نتایج این پژوهش نشانگر تاثیر محافظت­ کننده یکپارچگی خانواده در کاهش گرایش به رفتارهای پرخطر و احساس تنهایی در افزایش گرایش به رفتارهای پرخطر در دختران نوجوانان حمایت­ می ­کند.

Keywords:

risky behaviors , family cohesion , loneliness , رفتارهای پرخطر , یکپارچگی خانواده , احساس تنهایی