مقایسه ی اثر استفاده از بافر شیمیایی و باکتری های مصرف‎ کننده اسید بر قابلیت هضم و تخمیر، عملکرد رشد و کیفیت گوشت بره های تغذیه شده با جیره های پرکنسانتره

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: جیره­ های پر کنسانتره به­ سرعت در شکمبه تجزیه می­ شوند و با تولید سریع و زیاد اسید­لاکتیک pH شکمبه را کاهش می ­دهند. استفاده از بافر شیمیایی یا بیولوژیکی باعث بهبود شرایط هضم و تخمیر در جیره­ ی با کنسانتره بالا می ­شود. بر این اساس این پژوهش با هدف مقایسه ی تاثیر استفاده از باکتری مصرف‎کننده اسید به ­عنوان تنظیم ­کننده pH (بافر بیولوژیکی) و بافر شیمیایی برای بهبود قابلیت هضم و تخمیر جیره ه ای پرکنسانتره انجام شد. مواد و روش ها: در آزمایش حاضر از ۲۱ راس بره­ نر پرواری عربی با میانگین وزن ۲/۵۰ ± ۳۴/۳۵ کیلوگرم و میانگین سن ۱ ± ۸ ماه در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تیمار و ۷ تکرار به مدت ۵۰ روز استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: ۱- جیره شاهد (۷۰ درصد کنسانتره و ۳۰ درصد علوفه، بدون بافر و باکتری)، ۲- جیره شاهد + یک درصد بافر بیکربنات­سدیم، ۳- جیره شاهد + سه میلی­لیتر باکتری مگاسفرا السدنی به همراه دو گرم مخمر ساکارومایسس سرویسیه (باکتری-مخمر) بودند. مصرف خوراک، قابلیت­ هضم مواد مغذی، عملکرد پروار، فراسنجه­ های خونی و تخمیری شکمبه، جمعیت پروتوزوآ، و برخی ویژه گی های کیفی گوشت اندازه­ گیری شدند. در پایان دوره، بره­ ها کشتار و اجزای لاشه مورد تجزیه و وزن کشی قرار گرفت. یافته ها: قابلیت­ هضم مواد مغذی و عملکرد رشد تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. جمعیت پروتوزوآی شکمبه در تیمار دریافت­ کننده­ی باکتری-مخمر نسبت به شاهد به طور معنی داری بیشتر بود (۰/۰۵>p). غلظت نیتروژن آمونیاکی و pH شکمبه تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت، به ­طوری که در تیمارهای حاوی بافر شیمیایی و یا بیولوژیکی نسبت به شاهد pH شکمبه افزایش و نیتروژن آمونیاکی کاهش یافت. اما فراسنجه­ های خونی و کبدی، ویژه گی های لاشه نظیر اندازه و وزن قطعات لاشه، شاخصه های رنگ سنجی گوشت تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. نتیجه­ گیری: در کل، نتایج آزمایش حاضر نشان داد که استفاده از باکتری مصرف‎کننده اسید به عنوان تنظیم ­کننده pH، اثراتی قابل رقابت با بافر بیکربنات و حتی در مواردی بهتر دارد.

Keywords:

Blood Parameters , Carcass characteristics , Megasphaera elsdenii Bacteria , Rumen protozoa , Saccharomyces cerevisiae , Sodium bicarbonate , باکتری مگاسفرا السدنی , بیکربنات سدیم , پروتوزوآی شکمبه , فراسنجه های خونی , ساکارومایسس سرویسیه , ویژه گی های لاشه