چینه ‎‍نگاری و بازسازی محیط رسوب گذاری سازندهای دلیچای و لار در برش ینگجه (جنوب خاوری زنجان)

مطالعات چینه‎‍نگاری و رسوب‎‍شناسی بر روی ۶۹ نمونه از مجموع ۱۱۵ متر توالی سنگی مربوط به سازندهای دلیچای و لار در منطقه جنوب خاوری زنجان انجام شد. سنگ آهک‎‍های سازند دلیچای با ستبرای ۷۸ متر با مرز پوشیده بر نهشته‎‍های سازند شمشک و به صورت تدریجی در زیر توالی‎‍های کربناته سازند لار به ضخامت ۳۷ متر واقع شده است. شناسایی مرز بین سازندهای دلیچای و لار براساس شواهدی از قبیل تغییر رنگ توالی‎‍ها، تغییر ضخامت لایه‎‍ها از متوسط لایه در سازند دلیچای به ضخیم لایه در سازند لار، وجود تالاسینوئیدها و گرهک‎‍های سیلیسی در نزدیکی مرز، حضور فسیل‎‍های آمونیت و بلمنیت در آخرین توالی‎‍های سازند دلیچای و تغییر رخساره‎‍ها از مادستون عمیق در سازند دلیچای به وکستون تا پکستون محیط‎‍های کم عمق‎‍تر انجام شد. مرز بالایی سازند لار در این ناحیه پوشیده است و به عبارت دیگر سازند لار جدیدترین سازند در این برش به شمار می‎‍رود. بر مبنای مطالعات رخساره‎‍ها، پنج رخساره رسوبی در این نمونه‎‍ها شناسایی شد که شامل ۱- پکستون پلوئیدی دارای اینتراکلاست؛ ۲- وکستون تا پکستون دارای پلت و آنکوئید؛ ۳- مادستون دارای اثر فسیل تالاسینوئید؛ ۴- پکستون پلاژیک حاوی دوکفه‎‍ای و ۵- مادستون پلاژیک اند و نشان می‎‍دهد سازند دلیچای و لار در بخش‎‍های حوضه عمیق و رمپ خارجی (basin-outer ramp) نهشته شده‎‍اند. نتایج مطالعات صحرایی و رخساره‎‍ای در این برش، بیانگر وجود یک روند عمیق شوندگی به سمت بخش‎‍های میانی برش (بخش‎‍های بالایی سازند دلیچای) و در ادامه یک روند کم عمق شوندگی به سمت بخش‎‍های انتهایی برش (سازند لار) است.

Keywords:

چینه‎‍ نگاری , محیط رسوبی , سازند دلیچای , سازند لار , زنجان