بررسی روند مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال و وضعیت اقتصادی و بهداشتی خانواده های آن ها طی سال های ۱۳۹۹-۱۳۹۰ در شهرستان رفسنجان: یک مطالعه توصیفی

زمینه و هدف: بررسی روند مرگ کودکان زیر ۵ سال می­تواند در برنامه ­ریزی و سیاست­ گذاری حوزه سلامت کمک کننده باشد. بنابراین هدف مطالعه حاضر، تعیین روند مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال شهرستان رفسنجان طی سال­های ۱۳۹۹-۱۳۹۰ بود. مواد و روش ­ها: در این مطالعه توصیفی، تعداد ۲۵۷ مورد مرگ­ و میر در تمام مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع ­آوری اطلاعات یک چک لیست شامل اطلاعات دموگرافیک کودک و والدین، علت فوت و معیارهای مربوط به وضعیت اقتصادی و بهداشتی خانواده­ ها بود. اطلاعات از طریق سامانه ثبت مرگ معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان استخراج و به صورت تعداد و درصد گزارش شد و میزان مرگ ­و میر در هر منطقه محاسبه و به صورت نقشه نمایش داده شد. یافته­ها: میزان بروز مرگ کودکان زیر ۵ سال طی این ده سال در پسران ۶۳/۵، در دختران ۸۶/۳ و در مجموع ۷۶/۴ مورد در هر هزار تولد زنده بود. میانگین و انحراف­ معیار سن کودکان برابر با ۷۹/۱۴±۹۰/۱۴   ماه بود. ۱۵۳ نفر (۵/۵۹ درصد) دختر، ۲۲۵ نفر (۵/۸۷ درصد) بومی، ۸۲ نفر (۹/۳۱ درصد) غیرایرانی و ۱۵۴ نفر (۹/۵۹ درصد) ساکن شهر بوده­اند. ۲۴ نفر (۳/۹ درصد) به دلیل حوادث ترافیکی (تصادفات) فوت کرده­ اند. ۱۸ نفر (۷ درصد) از مادران نیز سابقه مرده­زایی داشته­ اند. ۲۵۵ نفر (۲/۹۹ درصد) از این خانواده­ ها به مراکز درمانی دسترسی داشته ­اند. نتیجه­ گیری: میزان مرگ ­و میر در روستاها بیشتر از شهر بود. تعداد قابل توجهی از موارد مرگ ­و میر کودکان ساکن شهر، غیرایرانی بودند. شاید بتوان گفت شرایط نامناسب­ تر امکانات و خدمات بهداشتی و درمانی و همین­طور شرایط اقتصادی در روستاها باعث این اتفاق باشد. همچنین به نظر می­ رسد افزایش تجهیزات و امکانات بخش ­های مراقبت ­های ویژه نوزادان، می­تواند نقش موثری در کاهش مرگ و میر کودکان داشته باشد. واژه­ های کلیدی: مرگ و میر، کودکان زیر ۵ سال، وضعیت اقتصادی، وضعیت بهداشتی