ایمنی زیستی و مسائل اجتماعی مرتبط با مهندسی ژنتیک

اختصاص قریب به ۶۰ ملیون هکتار از اراضی زراعی جهان به کشت گیاهان حاصل از مهندسی ژنتیک در سال ۲۰۰۲ که تولید، مصرف و رهاسازی میلیاردها تن «موجودات زنده دست ورزی شده» را به دنبال داشته است برای آگاهان و تحلیل گران تردیدی را برجای نمی گذارد که این فناوری همچنان راه خود را برای سیطره بر جهان کشاورزی ادامه خواهد داد. اگرچه پیشرفت های ناشی از مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی تحسین برانگیز و غیرقابل انکار است، اما صدای منتقدین و احتیاط پیشگان را نیز باید شنید. این مقاله در تلاش است تا ضمن معرفی اجمالی دستاوردهای مهندسی ژنتیک در کشاورزی و فواید آن، دیدگاه های مخالفین این فناوری را نیز بیان کره و ضمن تجزیه و تحلیل آنها، به معرفی گروه های مخالف و انگیزه های مخالفت آنها، بپردازد. به طور کلی مهندسی ژنتیک دارای دو دسته مخالف است. «مخالفین مطلع و منطقی» و «مخالفین ناآگاه یا دارای غرض و غیرمنطقی». نگرانی های ابراز شده نیز از این دو دسته خارج نیست. نگرانی های ابراز شده توسط گروه های مخالف منطقی را می توان در ملاحظات زیست محیطی، ملاحظات مربوط به سلامتی اناسن، دام و کشاورزی و ملاحظات اقتصادی و عمومی خلاصه نمود. مقررات زیست ایمنی به عنوان دستاورد تعامل جهانی موافقین و مخالفین مهندسی ژنتیک و جایگاه فعلی آن در ایران و جهان معرفی شده و ساختار فرابخشی مناسب تشکیلات متولی این امر در ایران زیر نظر رئیس جمهوری پیشنهاد می شود