نگارش مقالات مروری برای نشریه دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

سخن سردبیر Editorial مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره شانزدهم، آبان ۱۳۹۶، ۷۰۲-۷۰۱         نگارش مقالات مروری برای نشریه دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان Writing Review Articles for JRUMS   محسن رضائیان[۱]،[۲]     مقالات مروری که به جمع بندی شواهد موجود پیرامون یک موضوع خاص می پردازند، در افزایش دانش بشری به ویژه در حوزه سلامت، از اهمیت به سزایی برخوردار می باشند. با توجه به گسترش شتابان انتشارات مقالات علمی، جمع بندی آنها در قالب مقالات مروری، ضرورتی انکار ناپذیر است. دانشمندان برای پاسخ گویی به این ضرورت، نگارش انواع مقالات مروری را ابداع نموده اند. بنابراین از یک طرف، روز به روز نگارش مقالات مروری در اولویت کاری دانشمندان بیشتری در حوزه سلامت قرار می گیرد و از طرف دیگر، مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان شاهد دریافت روزافزون مقالات مروری گوناگونی می باشد. از همین رو، هدف از نگارش این سخن سردبیری ارائه دستورالعملی ساده به منظور نگارش انواع مقالات مروری برای نشریه دانشگاه می باشد. ساده ترین نوع مقالات مروری، مقاله مروری سنتی (Traditional) یا روایی (Narattive) می باشد که در آن دانشمند متبحری نسبت به جمع بندی مقالات پژوهشی اصیل در یک زمینه خاص همت می گمارد. مانند هر مقاله مروری دیگر، مقالات مروری سنتی در پاسخ به یک سوال خاص به رشته تحریر درمی آیند. مقالات مروری سنتی معمولا فاقد قسمت مواد و روش ها (Materials and Methods) بوده بنابراین، توسط سایر دانشمندان غیر قابل تکرار است. با این وجود، نویسنده یک مقاله مروری سعی می کند تا بر اساس تجارب خود، بهترین شواهد پیرامون موضوع بررسی را جمع آوری نموده و مورد جمع بندی کیفی قرار دهد. در نگارش چنین مقالاتی، نویسنده باید از تبحر لازم برخوردار بوده و به تعدادی از مقالات مرتبط خود که قبلا پیرامون موضوع مورد نظر به رشته تحریر درآمده اند، استناد نماید [۱]. دومین نوع مقالات مروری که برای پوشش نقطه ضعف مقالات مروری سنتی، یعنی همان عدم تکرارپذیری طراحی شده اند، با نام مقالات مروری نظام مند (Systematic) شناخته می شوند. نقطه قوت این مقالات، داشتن بخش مواد و روش ها است که در این بخش، محققین به طور جامع و منظم شرح می دهند چه منابع اطلاعاتی را در چه بازه ای از زمان و با چه کلید واژه هایی مورد جستجو قرار داده اند. آنها هم چنین، بیان می نمایند که معیارهای ورود و خروج مقالات بازیابی شده به مطالعه مروری آنها چه بوده است [۱]. نویسندگان برای این که مطالعه خود را تکرار پذیر نمایند، تمام این شواهد را با دقت بر اساس دستورالعمل پریزما (PRISMA) [۲] در بخش مواد و روش های مطالعه خود شرح می دهند. بنابراین، این مقالات را می توان با قابلیت اعتماد و اطمینان بیشتری نسبت به مقالات مروری سنتی مطالعه نمود. با این وجود، هنوز جمع بندی مقالات مروری نظام مند به صورت کیفی می باشد [۱]. از همین رو، سومین نوع مقالات مروری یا همان فراتحلیل ها (Meta-analyses) طراحی شده­اند که در آن، محققین با بهره­گیری از روش­های مرور نظام مند که در سطور پیشین به آن اشاره شد، نسبت به بازیابی مقالات پژوهشی اصیل در یک زمینه خاص همت می گمارند. آن ها هم چنین، سعی می کنند با بهره گیری از مدل ها و نرم افزارهای آماری، نتایج مقالات بازیابی شده را به صورت کمی و در قالب یک عدد همراه با محدوده اطمینان (Confidence interval) آن ذکر نمایند. نویسندگان فرا تحلیل ها به دقت مراقب هستند که تنها به جمع بندی مقالات مشابه (Homogen) پرداخته و در صورتی که عدم همگنی (Heterogeneity) زیادی بین مواد و روش های مقالات پژوهشی به دست آمده وجود دارد، از جمع بندی کمی آنها پرهیز نمایند [۱]. فراتحلیل ها می توانند به دو صورت فراتحلیل های مبتنی بر داده های منتشر شده(Meta-analyses from published data)  و فرا تحلیل های مبتنی بر داده های فردی (Individual participant data meta-analyses) طراحی شوند [۱]. در نوع اول، داده های منتشر شده تمامی مقالات به طور کلی جمع بندی می شوند اما در نوع دوم و پس از مشخص شدن هر مقاله بر اساس معیارهای ورود و خروج، با نویسنده مسئول مقاله تماس گرفته شده و داده ها ی خام مطالعه از وی درخواست می گردد. سپس، تمامی این داده های خام در یک فایل داده ای بزرگ جمع شده و مورد تجزیه و تحلیل نهایی قرار خواهند گرفت [۳]. در خاتمه، ذکر این نکته ضروری است که مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان هر نوع مقاله مروری اعم از سنتی، نظام مند و فراتحلیل را پس از داوری به چاپ می رساند. شرط نگارش تمامی مقالات مروری، پاسخ گویی به یک سوال کاملا مشخص و مفهوم است. برای مقالات مروری سنتی، ارجاع به تعدادی از منابع قبلا منتشر شده نویسندگان پیرامون موضوع مورد نظر الزامی است. هم چنین، برای چاپ مقالات مروری نظام مند و فراتحلیل ها، پیروی دقیق از مفاد بیانیه پریزما ضروری می­باشد [۵-۴].   References [۱] Rezaeian M. Getting to know the diverse types of review studies based on their approach in retrieving and summarizing original findings. JOHE ۲۰۱۳; ۲ (۴): ۲۰۳-۷. [۲] Liberati A, Altman DG, Tetzlaff J, Mulrow C, Gotzsche PC, Ioannidis JP, et al. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. BMJ ۲۰۰۹; ۳۳۹: b۲۵۳۵. [۳] Riley RD, Lambert PC, Abo-Zaid G. Metaanalysis of individual participant data: rationale, conduct, and reporting. BMJ ۲۰۱۰; ۳۴۰: c۲۲۱. [۴] Rezaeian M. How to report systematic reviews and meta-analyses. JRUMS ۲۰۱۳; ۱۲(۲): ۸۷-۸. [۵] Asar S, Jalalpour S, Ayoubi F, Rahmani M, Rezaeian M. PRISMA; Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses. JRUMS ۲۰۱۶; ۱۵(۱): ۶۸-۸۰.       [۱]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران     تلفن: [phone]، دورنگار: ۳۱۳۱۵۱۲۳-۰۳۴، پست الکترونیکی: moeygmr۲@yahoo.co.uk [۲]- استاد مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران

Keywords:

Review Articles , JRUMS , مقالات مروری , نشریه دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان