خودکارآمدی و ابعاد آن در بیماران دارای استومی روده ای

چکیده   زمینه و هدف: افرادی که تحت عمل جراحی استومی قرار می گیرند با مشکلات متعدد جسمی، روانی و اجتماعی مواجه می شوند . از طرفی خودکارآمدی می تواند سبب پذیرفتن استومی، سازگاری با آن و بهبود کیفیت زندگی گردد. هدف مطالعه حاضر تعیین خودکارآمدی بیماران دارای استومی روده ای در ابعاد مختلف و بطور کلی بود.   روش بررسی: این پژوهش مقطعی از نوع همبستگی بود. ۸۴ بیمار دارای استومی مراجعه کننده به مراکز آموزشی درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران و انجمن استومی ایران با روش نمونه گیری در دسترس در مطالعه شرکت کردند. داده ها به وسیله فرم مشخصات فردی و مقیاس خودکارآمدی استومی جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۵ و محاسبه ی میانگین ها و انحراف معیارها تجزیه و تحلیل شد.   یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره خودکارآمدی برای هر یک از ابعاد مراقبتی (۶/۱۱ ± ۸/ ۵۵ ) و اجتماعی (۲/۱۳ ± ۱/۴۲)، همچنین نمره خودکارآمدی کل (۶/۲۲ ± ۹۸) بدست آمد. بر اساس پاسخ های بیماران؛ بیشترین میانگین نمره کسب شده در بعد خودکارآمدی مراقبت از استومی، به گویه های "پیشگیری از خونریزی یا صدمه به استوما" ۸/۰ ± ۵/۴، "پیروی از توصیه های پرستاران متخصص استوما برای مراقبت از آن" (۹/۰ ± ۵/۴) و "پیروی از توصیه های پزشک در مورد مراقبت از استوما و الگوی تغذیه" (۸/۰ ± ۵/۴) و کمترین میانگین نمره کسب شده به گویه "مراقبت از استوما در هنگام بیماری" (۴/۱ ± ۱/۳) اختصاص یافت. در بعد خودکارآمدی اجتماعی نیز بیشترین و کمترین میانگین نمره کسب شده به ترتیب به گویه های "صحبت کردن با دوستان صمیمی درباره استوما" (۴/۱ ± ۴) و "داشتن رضایت جنسی مانند قبل" (۳/۱ ± ۸/۱) مربوط شد.      نتیجه گیری کلی : یافته های این مطالعه می تواند جهت ارتقاء دانش پرستاران مفید باشد تا بتوانند مداخلات آموزشی و حمایتی را برای بیمار و خانواده به اجرا درآورند.

Keywords:

self-efficacy , Stoma , Ostomy , خودکارآمدی , استوما , استومی