تفاوت ترکیب کلینوپیروکسن در ماگماهای قلیایی و آهکی-قلیایی: بررسی موردی از توده پیرانشهر، شمال غرب ایران

در این پژوهش، ترکیب کلینوپیروکسن در دو نوع گابروی قلیایی و آهکی-قلیایی در توده پیرانشهر مورد بررسی شده است. گستره تغییرات اکسیدهای اصلی در کلینوپیروکسن­های هر دو نوع گابرو مشابه است و همه آنها در رده دیوپسید- اوژیت رده­بندی می­شوند، اما ترکیب عناصر کمیاب در این دو گروه بسیار متفاوت است. کلینوپیروکسن در گابروهای قلیایی غنی از عناصر با شدت میدان یونی بالا (HFSE) و عناصر خاکی نادر (ppm ۶۴- ۳۴ = ΣREE) بوده و نسبت ۸۷Sr/۸۶Sr در آن پایین است. از سوی دیگر، کلینوپیروکسن­های نمونه­های آهکی-قلیایی غنی از Sr، Rb و Ba و فقیر از عناصر HFSE و عناصر خاکی نادر (ppm ۱/۲۶ - ۴/۹ = ΣREE) با نسبت­های بالاتر ۸۷Sr/۸۶Sr هستند. محاسبه مذاب در حال تعادل با ترکیب عناصر کمیاب کلینوپیروکسن­ها با استفاده از ضرایب جدایش بین کلینوپیروکسن و ماگمای بازالتی نیز بیانگر ماهیت متفاوت منابع تشکیل آنهاست که با داده­های زمین­شیمیایی سنگ­کل گابروها همخوانی دارد.

Keywords:

[۱] Hou T. , Zhang Z.C. , Keiding J.K. , Veksler I.V. , “Petrogenesis of the ultrapotassicFanshan intrusion in the North China Craton: implications for lithospheric mantle metasomatism and the origin of apatite ores’ , Journal of Petrology ۵ (۲۰۱۵) ۸۹۳–۹ , کلینوپیروکسن , گابرو , عناصر کمیاب , قلیایی , آهکی قلیایی , توده پیرانشهر , پهنه سنندج- سیرجان.