کانی شناسی، زمین شیمی و کاربرد رس ها در سازندهای رازک و میشان در پاره ای از بیرون زدگی های اطراف شهرستان شیراز

سازندهای رازک و میشان (میوسن پیشین تا میوسن میانی) در مناطق پل کوار و زنجیران در جنوب و جنوب غرب فارس و در کمربند چین خورده ی زاگرس بررسی شدند. کانی­های اصلی عبارتند از ایلیت- موسکویت، کلریت، کلسیت، کوارتز و کانی­های فرعی آلبیت و پالی گورسکیت. از نظر ژئوشیمی مقادیر MgO و CaO بالاتر و مقادیر  SiO۲، Al۲O۳، Fe۲O۳، Na۲O وK۲O کمتر از نمونه­های استاندارد NASC، PAAS وUC را نشان می­دهد. الگوی REE بهنجار شده با کندریت و شیل­های آرکئن آمریکای شمالی غنی شدگی LREE نسبت به HREE  بدون بیهنجاری Eu دارند. نسبت La/Sc، Ba/Sc ،Ba/Co بالا و نسبت Th/Sc ، Th/Cr ، La/Cr پائین نشان دهنده خاستگاه دوگانه­ی این رسوب­ها از سنگ­های مافیک و فلسیک است. سنگ مادر این دو سازند براساس نمودار TiO۲/Al۲O۳ گرانیت/ ریولیت- بازالت است. پائین بودن مقادیر شاخص دگرسانی و شاخص هوازدگی و نیز بالا بودن میزان Sr نشان دهنده­ی هوازدگی کم تا متوسط سنگ خاستگاه است. پائین بودن CEC نمونه­های دو سازند؛ وجود ایلیت، کلریت، پالی گورسکیت و عدم حضور یا مقدار بسیار پائین ورمیکولیت و مونت موریلونیت را توجیه می­کند. حدود آتربرگ نمونه­های سازند رازک و میشان کم تا متوسط است (بین۱۰- ۱۶ ). ترکیب شیمیایی، کانی­شناسی و پاره­ای از آزمایش های سرامیکی نشان دهنده­ی استفاده کاربردی رسوب­های این دو سازند در ساخت آجر، کاشی سرامیکی و سفالینه­هاست.

Keywords:

clay minerals , Razak & Mishan Formations , Atterberg limitations. , کانی های رسی , سازندهای رازک و میشان , تجزیه ی پراش پرتو ایکس , فلوئورسانی پرتو ایکس , ظرفیت تبادل کاتیونی , حدود آتربرگ.