زمین شیمی و خاستگاه کانسار رسی ندوشن (جنوب غربی صدوق، استان یزد)

کانسار رسی ندوشن در زون  آتشفشانی نفوذی ارومیه دختر در۱۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان یزد، قرار دارد. بر اساس بررسی­های صحرایی، کانی شناختی و زمین شیمیایی، سنگ های موجود در منطقه از سنگ های آتشفشانی با ترکیب داسیت، آندزیت، الیوین بازالت و سنگ های آذرآواری (توف بلورین) و سنگ های نفوذی میکروگرانودیوریتی تشکیل شده­اند. بر اساس نمودارهای Zr/TiO۲ نسبت به SiO۲ و Nb/Y نسبت به Zr/TiO۲ و با توجه به شواهد صحرایی، سنگ خاستگاه این کانسار ترکیب داسیتی دارد. نمونه های رسی به روشنی در CaO، MgO، MnO و Na۲O نسبت به سنگ خاستگاه تهی شدگی نشان می دهند. نبود کانی های با دمای بالا از جمله پیروفیلیت، دیکیت و حضور کانی های کوارتز، فلدسپار پتاسیم، کائولینیت، هالویزیت و ایلیت در کانسار ندوشن نشان دهنده­ی زون دگرسان آرژیلیک نوع حدواسط است. در این کانسار میانگین عناصر Cr و Nb برابر ppm ۲۶/۱۱ است که کمتر از مقدار آن برای ذخایر برون زا است. غلظت بالای Sr + Ba (ppm ۳۳/۱۳۴۱) به­علت تاثیر فرآیندهای گرمابی است. با توجه به ترکیب کانی شناسی و زمین شیمی و نیز الگوی ارائه شده توسط پژوهشگران، کانسار یاد شده خاستگاه گرمابی دارد که تا حدودی متاثر از فرآیند هوازدگی بوده است.

Keywords:

Nodoushan , Yazd , Uromieh-Dokhtar , dacite , middle argillic , hydrothermal , ندوشن , یزد , ارومیه دختر , داسیت , آرژیلیک حدواسط , گرمابی.