بررسی سنگ شناسی و ژئوشیمی دایک های مافیک و فلسیک مجموعه پلوتونیک الوند- همدان و بررسی شیمی کانی های موجود در آنها

مجموعه­ی آذرین الوند از سنگ­های آذرین متنوع، دایک­های مافیک و فلسیک (پگماتیت­ها و آپلیت­ها) تشکیل شده­اند. پگماتیت­ها و آپلیت­های منطقه دارای کانی­های کوارتز، فلدسپات، میکا، تورمالین، گارنت و آلانیت هستند. پگماتیت­ها و آپلیت­های منطقه بر اساس ترکیب کانی­شناسی به پگماتیت­های تورمالین- گارنت- موسکوویت­دار، آلومینیوسیلیکات­دار و تورمالین­دار و آپلیت­ها به انواع تورمالین­دار، گارنت­دار و تورمالین- گارنت- موسکوویت­دار و از نظر ژئوشیمیایی به پگماتیت­ها و آپلیت­های سدیک و پتاسیک تقسیم می­شوند. نمودارهای هارکر و عنکبوتی نشان می­دهند که دایک­های پگماتیتی با دایک­های آپلیتی منطقه و دایک­های مافیک با دیگر سنگ­های مافیک تا حدواسط توده هم خاستگاه را تشکیل می­دهند. دایک­های فلسیک پرآلومین­ ­و آهکی-قلیایی هستند. آهکی-دایک­های مافیک آهکی-قلیایی، تولئیتی و متاآلومین هستند. ترکیب گارنت­ پگماتیت­ها از نوع پیرالسپیت­­اند (Prp۰.۸-Grs۳.۱ Sps۶۱.۵- Alm۳۴.۶-)، ترکیب پلاژیوکلاز پگماتیت­ها و آپلیت­ها که به ترتیبAn۲-۵  و An۷-۱۳ هستند. در پگماتیت­ها، پتاسیم فلدسپارها با هم­رشدی آلبیت به حدود ۵۰% می­رسند. میکای سفید موجود در پگماتیت­ها و آپلیت­های منطقه در گستره­ی بین موسکوویت و سلادونیت قرار می­گیرند. بیوتیت­های موجود در آپلیت­ها سیدروفیلیت و آلانیت­های موجود در پگماتیت­ها از نوع غنی از Ce هستند. بر اساس بررسی­های ژئوشیمیایی دایک­های فلسیک، مافیک و سنگ­های میزبان مافیک روی نمودارهای عنکبوتی در عناصر Nb، Ta، Ti، Y، Hf، Zr و HREE تهی­شدگی و در عناصر LIL (K, Rb, Cs) و LREE غنی­شدگی نشان می­دهند که نشانگر تشکیل آنها در یک محیط فرورانش است.

Keywords:

Dyke , pegmatite , aplite , host rock , mineralogy , geochemistry , Alvand. , دایک , پگماتیت , آپلیت , سنگ میزبان , کانی شناسی , ژئوشیمی , الوند.