تروریسم محیط زیستی با محوریت مخاصمات مسلحانه در پرتو حقوق کیفری بین المللی

تروریسم محیط زیستی، رفتار خشونت آمیزی است که با قصد سلب صلح، نظم و امنیت جوامع بشری، از طریق هدف یا ابزار قرار دادن محیط زیست، حیات و سلامتی انسان ها و امنیت محیط زیست را با خطر جدی روبرو می سازد و هر گاه همزمان با مخاصمات مسلحانه و از جانب یکی از طرفین مخاصمه رخ دهد، خسارات گسترده و جبران ناپذیری را بر جای می گذارد و نه تنها سلامتی و حیات نسل معاصر، که سلامتی نسل های آینده را نیز در معرض خطر قرار داده و نیز قابلیت زیست سالم را از محیط زیست سلب می کند، لذا بررسی راهکارهای مقابله با این گونه وقایع، هدف اصلی پژوهش جاری می باشد. پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی و به صورت اسنادی از طرق بهره گیری از منابع کتابخانه ای و الکترونیکی اعم از کتاب، مقاله، پایان نامه، مقررات و اسناد بین المللی به زبان های فارسی و انگلیسی موجود صورت پذیرفته است.  تنها راه مقابله با این پدیده ی جنایی، مقید کردن طرفین مخاصمه به هنجارها و مقررات مربوط به حقوق بشردوستانه ی بین المللی و جرم انگاری نقض این گونه مقررات است، تا ضمن کنترل خشونت طرفین مخاصمه در حدود مقررات بین المللی، تعرض از این دسته از مقررات، موجب تعقیب کیفری با اتهام «جنایات بین المللی» یا «جنایات شدید دارای اهمیت بین المللی» گردد. با وجود این که ماده ۵ اساسنامه دیوان کیفری بین المللی ۱۹۹۸، تروریسم محیط زیستی را در شمار جنایات بین المللی پیش بینی نکرده، اما به خاطر آثار زیانبار عمیق و جبران ناپذیر در حیات و سلامتی انسان ها و سلامت محیط زیست و قابلیت سرایت این گونه آثار به مناطق دوردست و حتی به نسل های آینده، دکترین حقوقی و اسناد بین المللی، تروریسم محیط زیستی را نمونه ی حادی از تروریسم شناخته و اهمیت آن را در ردیف جنایات بین المللی دانسته و آثار جنایات بین المللی را بر آن مترتب می دانند.

Keywords:

تروریسم محیط زیستی , محیط زیست , مخاصمات مسلحانه , حقوق بشردوستانه بین المللی , جنایات بین المللی