تاثیر ۸ هفته تمرین هوازی در آب بر نیمرخ لیپیدی، گلوکز، مقاومت به انسولین و آپولیپوپروتئین A و B در زنان یائسه دارای اضافه وزن

مقدمه: دوران یائسگی به دلیل کاهش سطوح استروژن با افزایش درصد چربی و به ویژه چربی احشایی همراه است و این امر با خطر ابتلاء به بیماری­های قلبی - عروقی ارتباط مستقیم دارد؛ لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر ۸ هفته تمرین هوازی در آب بر نیمرخ لیپیدی، گلوکز، مقاومت به انسولین و آپولیپوپروتئین A و B در زنان یائسه انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده در سال ۱۳۹۳ بر روی ۲۶ زن یائسه در دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. آزمودنی­ها به­طور تصادفی در دو گروه کنترل و تمرین قرار گرفتند. گروه تجربی به مدت ۸ هفته در تمرینات ورزشی هوازی در آب شرکت کردند. از روش سه نقطه­ای و دستگاه سنجش ترکیب بدن و معادله هما به ترتیب، جهت تعیین درصد چربی، شاخص توده بدنی و مقاومت به انسولین استفاده شد؛ همچنین از کیت­های مربوطه جهت ارزیابی مقادیر کلسترول، لیپوپروتئین کم چگال و پرچگال، تری گلیسرید، آپولیپوپروتئین A و B استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS (نسخه ۱۶) و آزمون های کولموگروف اسمیرنوف، تی وابسته و تی مستقل انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی­دار در نظر گرفته شد. یافته­ها: تمرین هوازی منظم در آب، باعث کاهش معنی­دار سطوح آپولیپوپروتئین A (۰۰۱/۰=p)، آپولیپوپروتئین B (۰۱۹/۰=p)، LDL (۰۶/۰=p)، کلسترول تام (۰۳/۰=p)، گلوکز (۰۳۸/۰=p) و مقاومت به انسولین (۰۰۳/۰=p) و افزایش معنی­دار HDL (۰۱۵/۰=p) گردید؛ همچنین در این گروه TG (۷۲/۰=p) نیز کاهش یافت که از نظر آماری معنی­دار نبود. در گروه کنترل نیز سطوح آپولیپوپروتئین A (۰۲۹/۰=p) و B (۰۲۶/۰=p) به­طور معنی­داری کاهش یافت؛ افزایش معنی­دار سطوح TG (۰۲۷/۰=p) و افزایش غیر معنی­دار کلسترول تام (۳۰/۰=p) و گلوکز (۸۰/۰=p) در گروه کنترل مشاهده شد. مقاومت به انسولین (۶۱/۰=p) در این گروه کاهش یافت که معنی­دار نبود. نتیجه گیری: هشت هفته تمرین هوازی در آب، منجر به بهبود برخی عوامل خطرساز قلبی - عروقی در زنان یائسه دارای اضافه وزن می شود و این گونه تمرینات جهت پیشگیری از ابتلاء به بیماری تصلب شرایین و بیماری های قلبی عروقی توصیه می گردد.

Keywords:

آپولیپوپروتئین B و A , تمرین هوازی در آب , زنان یائسه , گلوکز , مقاومت به انسولین , نیمرخ چربی