مقایسه تاثیر طب فشاری و لمس بر سردردهای ناشی از بی حسی اسپاینال پس از سزارین

مقدمه: سردرد پس از سوراخ شدن سخت شامه یکی از مشکلات شایع بی حسی نخاعی به ویژه در زنان تحت عمل جراحی سزارین است. بهتر است برای درمان اینگونه سردردها از روش های غیر دارویی استفاده شود. یکی از روش های کنترل غیر دارویی درد، استفاده از طب فشاری است، اما تاکنون تاثیر آن بر سردردهای پس از بی حسی اسپاینال بررسی نشده است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر طب فشاری و لمس بر سردردهای ناشی از بی حسی اسپاینال در زنان تحت سزارین انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده با گروه کنترل در سال ۱۳۹۴ بر روی ۹۰ نفر از زنانی که برای بی حس کردن آن ها جهت عمل سزارین از روش بی حسی نخاعی نوع اسپاینال استفاده شده بود، در بیمارستان امیرالمومنین (ع) سمنان انجام شد. بیماران به طور تصادفی به گروه های طب فشاری، لمس و کنترل تقسیم شدند. شدت درد با استفاده از مقیاس اندازه گیری بصری شدت درد سنجیده شد. سپس تغییرات شدت درد قبل و بعد از مداخله اندازه گیری و ثبت گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۱۶) و آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، کروسکال والیس، تی زوجی و آنووا انجام شد. میزان p کمتر از ۰۱/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین نمره سردرد پس از بی حسی نخاعی قبل از مداخله در گروه کنترل ۴۷/۱±۴۳/۴، در گروه لمس ۶۵/۱±۴۸/۴ و در گروه طب فشاری ۷۲/۱±۷۳/۴ بود که تفاوت آماری معنی داری بین میانگین نمرات سردرد سه گروه مشاهده نشد (۰۵/۰سردرد در گروه طب فشاری و لمس نسبت به گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافت (۰۰۱/۰>p). همچنین پس از مداخله، میانگین نمرات سردرد گروه طب فشاری در مقایسه با گروه لمس به طور معنی داری کاهش یافت (۰۰۱/۰>p). نتیجه گیری: طب فشاری در مقایسه با لمس، تاثیر بیشتری در کاهش شدت سردرد ناشی از بی حسی اسپاینال در زنان تحت عمل جراحی سزارین دارد. بنابراین پیشنهاد می شود از طب فشاری در کنار سایر درمان های مرسوم جهت کنترل و درمان اینگونه سردردها استفاده شود.

Keywords:

بی حسی نخاعی , سردرد , سزارین , طب فشاری , لمس