بررسی بازتاب الفاظ و مضامین مربوط به سید و مترادف یای آن در ادب فارسی

با توجه به حدیث معروف ثقلین، احترام و پیروی از خط و منش ائمه از اهمیت خاصی برخوردار است و به تبع آن، فرزندانی که از نسل آنان پدید آمده­اند، همواره در نزد مردم مورد توجه بوده­اند. اینکه واژه­های علوی، شریف، میر، سید و سادات در طول تاریخ اسلام و در ادوار مختلف به صورت اصطلاح برای فرزندان رسول­الله و ائمه هدی در متون گوناگون به­کار می­رود، حکایت از این امر دارد. شعرا و نویسندگان ادب فارسی نیز به نوبه خود در گرامیداشت اهل بیت و فرزندان رسول­الله و علی(ع) استوار مانده­اند و کاربرد فراوان اصطلاح «سید» و مترادف­های آن در متون منظوم و منثور، صحت این گفتار را تایید می­کند. در این مقاله، ضمن بررسی اصطلاح سید و مترادف­های آن و بیان جایگاه متعالی سادات در ادب فارسی، واکنش اهل ادب در برابر آن دسته از ساداتی که در انجام وظایف دینی خود، کوتاهی می­کنند، تشریح و اعلام شده که نسبت معنوی با رسول­الله و اهل بیت، باارزش­تر از نسبت نسبی است.

Keywords:

علوی , شریف , سید , میر , ادب فارسی