ردپای داستان قرآنی ابراهیم(ع)در مژگان سیه حافظ
Publish Year: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 187
This Paper With 31 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_KVSHN-13-25_009
تاریخ نمایه سازی: 30 مرداد 1402
Abstract:
تاویل پذیری، یکی از بارزترین ویژگی های شعر حافظ، محسوب می گردد. در این میان، غزل ۳۵۴ با مطلع «به مژگان سیه کردی هزاران رخنه در دینم...»، از جمله غزلیاتی است که با نگاهی تاویلی، با داستان حضرت ابراهیم (ع) و اسماعیل(ع) در سوره صافات قابل تطبیق است. تعبیر «قصر حور العین» در غزل ۳۵۴ که برگرفته از آیات سوره صافات، ص، واقعه و رحمن است، نشانه، رد پا و پل ارتباطی است که از یک سو، ذهن مخاطب را با داستان حضرت ابراهیم و اسماعیل(ع) در سوره صافات پیوند می دهد و از سوی دیگر، میان ابیات غزل، بست و پیوند و هماهنگی ایجاد می کند. بر اساس این تاویل و تحلیل در می یابیم که حافظ، هنرمندانه و با زبان غزل، میان «قصر حور العین« و«قاصرات الطرف عین»، «فرهاد» و «ابراهیم»(ع)، «غوغای خیال خواب دوشین» و «یا بنی انی اری فی المنام انی اذبحک فانظر ما ذا تری»، رخنه در دین و «فراغ الی آلهتهم» و «ما تنحتون»، چشم بیمار و انی سقیم و... ارتباط واژگانی و معنایی ایجاد کرده است و در حقیقت، تعابیر، مضامین و بن مایه های اصلی غزل را از داستان قرآنی گرفته و آنها را با ساختار هنری و ادبی غزل هماهنگ کرده است و در نتیجه از خلال این تاویل از یک سو، مفهوم و معنای دیگرگون و جدیدی از مفردات، تعابیر و ابیات غزل می توان ارائه داد و از سوی دیگر میان ابیات غزل ارتباطی منطقی تر و وحدتی اندام وار می توان ایجاد کرد که فهم ابیات را آسان تر می کند. در این مقاله ارتباط میان غزل و داستان قرآنی تبیین و تحلیل می گردد و در کنار دیگر معانی و شروحی که تاکنون از این غزل ارائه شده، تحلیل، ترجمان و تاویل دیگرگونی را به استناد اثرپذیری حافظ از آیات قرآن کریم، نشان داده می شود. :
Keywords:
Authors
علی نظری
دانشیار دانشگاه لرستان
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :