جایگاه اصل واجد اثر بودن عبارات قرارداد در تفسیر قراردادها

امروزه تفسیر یکی از موضوعات مهم قرارداد تجاری است. با وجود پیشرفت روزافزون حقوق تجارت، دقت در تنظیم قرارداد تجاری و استفاده از متخصصین حقوق وجود ابهام در آن بعید نخواهد بود. یکی از اصول ارائه شده برای تفسیر قرارداد، اصل واجد اثر بودن عبارات قرارداد (عدم لغویت) است. این اصل به ما نشان می دهد که اشخاص هدفمند به قرارداد نگاه می کنند و از نوشتن عبارات و الفاظ لغو و درج شروط بی معنا و فاقد اثر در قرارداد، امتناع می نمایند. در فقه و حقوق ایران تحقیق جامعی در خصوص جایگاه اصل فوق صورت نگرفته است، اما قواعدی در فقه وجود دارد که با تتبع و بررسی دقیق اصل را توجیه می کند. بدون اینکه در حوزه تفسیر قرارداد از اصل صحت نامی برده شده باشد در قانون مدنی ماده ۲۲۳ در کلیات تعهدات اصل صحت را بیان کرده که بی ارتباط با اصل مورد مطالعه نمی باشد، فلذا در خصوص کاربرد اصل فوق در تفسیر بین حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد. در حقوق انگلیس اصل مذکور، صریحا مورد پذیرش قرار نگرفته است و صرفا در رویه قضایی مورد تایید واقع شده است که رویه قضایی در این کشور، هم شان قانون است. اصل فوق، در حقوق اتحادیه اروپا در اسنادی همچون اصول قراردادهای اروپا، پیش نویس جامع حقوق خصوصی اروپا و اصول قراردادهای تجاری بین المللی صریحا بعنوان اصلی در حوزه تفسیر مورد پذیرش قرار گرفته است. مطالب فوق جای این سوال را باز نموده است که آیا اصل واجد اثر بودن عبارات قرارداد با اصل صحت یکی بوده با بین آنها تفاوت وجود دارد.

Keywords:

“تفسیر” , “تفسیر قرارداد” , “عدم لغویت” , ”اصل صحت”