بررسی خشکسالی مبتنی بر شاخص های سنجش از دور (NDVI، SAVI و SR) در اقلیم خشک بیرجند

خشکسالی پدیده‎ای طبیعی و پیچیده است که در تمام مناطق جهان رخ می‎دهد. بروز این پدیده همواره خسارت‎های زیادی را در پی داشته است. با توجه به آمار و ارقام خسارت ناشی از این پدیده، بررسی و پایش خشکسالی ضروری به نظر می رسد. بنابراین، هدف از این پژوهش، بررسی و پایش خشکسالی با استفاده از شاخص‎های سنجش از دور از قبیل شاخص تفاوت پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI)، شاخص پوشش گیاهی تعدیل کننده اثرات خاک (SAVI) و شاخص پوشش گیاهی نسبت ساده (SR) در اقلیم خشک بیرجند می باشد. بدین منظور از داده‎های سنجنده لندست طی سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ استفاده گردید. پس از اعمال تصحیحات لازم بر روی داده ها، شاخص NDVI، SAVI و SR برای کلیه تصاویر در منطقه مورد مطالعه محاسبه گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که در منطقه بیرجند با کاهش پوشش گیاهی و افزایش تاثیر خاک در طی زمان، فاصله دو شاخص NDVI و SAVI از هم بیشتر شده که این تغییرات نشان از کارایی بهتر شاخص SAVI برای این منطقه نسبت به شاخص NDVI می‎باشد. همچنین، در این پژوهش ماه September سال ۲۰۱۴ در منطقه بیرجند بیشترین شدت خشکسالی از نظر شاخص های خشکسالی سنجش از دور مورد بررسی داشته اند. همچنین، نتایج حاکی از افزایش میزان خشکسالی در منطقه مورد بررسی می باشد به طوری که سال ۲۰۰۲ به عنوان مرطوب ترین سال در طی مدت این پژوهش انتخاب شد که با گذشت زمان از میزان پوشش گیاهی در مناطق مختلف کاسته شد. در نهایت، استفاده از نتایج این پژوهش می تواند در جهت مدیریت بهینه منابع آبی و برنامه ریزی های عرضه و تقاضای آب مفید باشد.

Keywords:

بیرجند , پوشش گیاهی , خشکسالی , سنجش از دور , لندست