مدلسازی تعیین مناطق خطر زمین لرزه با استفاده ازتحلیل سلسله مراتبیAHP و منطق بولین در محیط GIS(مطالعه موردی : حوزه آبخیز مهارلو – بختگان)

طی قرن بیستم بیش از ۱۲۰۰ زمین لرزه مخرب در روی زمین اتفاق افتاده است.با توجه به این آمار ضررهای مالی ناشی از زمین لرزه در قرن بیستم سالانه در حدود ۱۰میلیارد دلار می گردد که این ضررها با گذشت زمان افزایش یافته است .محدوده مورد مطالعه (حوزه آبخیز مهارلو – بختگان) توسط گسل های بسیاری احاطه شده و در طول تاریخ زمین لرزه های متعددی در آن رخ داده است . در این پژوهش ابتدا مهم ترین عوامل موثر به عنوان عوامل اصلی در زمین لرزه شناسایی و سپس با استفاده از روشAHP وزن دهی و طبقه بندی شده اند تا اهمیت هریک از طبقات متغیرها مشخص شود ، هم چنین با استفاده از منطق بولین برای مکانیابی مناطق مستعد به خطر زیاد زمین لرزه های شدید براساس شروط تعیین شد. نتایج در هردو روش به صورت لایه های اطلاعاتی با استفاده ازنرم افزار GIS۱۰.۶ ساخته شدند؛ که شامل لایه های فاصله از گسل ، شیب ، ژئومورفولوژی ، کاربری اراضی ، ارتفاع و چینه شناسی می باشند . براساس مدل AHP متغیرها به ترتیب شیب ، ژئومورفولوژی ، کاربری اراضی ، ارتفاع و چینه شناسی از اهمیت تاثیر بیشتر در زمین لرزه ها برخوردار شدند . برهمین اساس در محیط GIS هر یک از لایه ها وزن دهی و باهم همپوشانی شده و نقشه نهایی به صورت (شکل۵ )ارائه شد. در مدل منطق بولین نیز پس از تعیین شروط برای تعیین مناطق مستعد به زمین لرزه ها و اعمال آنها در محیط GIS نقشه نهایی به صورت امتیاز ( ۱) مشخص کننده مناطق پرخطرو مناطق کم خطر امتیاز (صفر) در (شکل )۷ ارائه شده است . با توجه به شکل ۵و ۷ و مدلسازی تعیین مناطق با خطر بسیار زیاد زمین لرزه ها می توان به برنامه ریزی و مدیریت این بحران طبیعی پرداخت .

Keywords:

ارزیابی خطر , زمین لرزه , تحلیل سلسله مراتبی AHP)) , منطق بولین , حوزه آبخیز مهارلو – بختگان